Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozdział1
napotrzebyprocesupoznaniarzeczywistości3.Takiewymodelo-
waniejęzykapoetyckiegouruchamiawięcjegoszczególnąfunkcję
-funkcjępoznawczą-wtymsensie,żewskazujeonananadawcę
wypowiedzi(podmiotliryczny)jakonaosobowość,skupiającąsię
napoznawaniuświata,próbachjegointelektualnegodefiniowa-
nia,ujęciagowpewneogólniejszekategorieświatopoglądowe,
anie-naprzykład-naspontanicznych,emocjonalnychreak-
cjachnaświat.Stwierdzenie,żedanawypowiedźpoetyckazawiera
wsobiewskazanekwalifikacje,niewystarczazdwóchwzględów.
nPoznawczość”zjednejstronymożeistniećwutworze,chociaż
nieujawniaonewidentnychwyznacznikówjęzykowychwtym
zakresie:każdyprzecieżwierszjestwjakimśsensienpoznaniem”
.
Owejednakwypadkinastutajnieinteresują.Zdrugiejzaśstrony
obecnośćnpoznawczych”wyznacznikówjęzykowychwówczas
jestwymowna,gdytowarzysząjejwnmyślowej”strefieutworu
określonekategoriefilozoficzneczyświatopoglądowe.Otwierato
wtedypewienszerszydladanejpoezjiobszarpenetracji,prowadzi
kuwydobyciuzapisanychpoetyckokoncepcjiczłowiekaiświata.
Takpojętastylizacjapoezjinawypowiedźnnaukową”
,wypo-
wiedźuchwyconąnapoziomiekompozycjijęzykowej-prowadzi
wefekciekuinnymstrefomutworów,jawisięteżjakoczynnik
ichkształtowania4.
Uwagitesugerują,jakimidrogamichcemywędrowaćpoob-
szarzelirykiPoświatowskiejijakaproblematykabędzienaszaj-
mowaławtymszkicu.Wartojąjednaknietylkozasugerować,ale
iograniczyć,wskazującnatepolastrukturylirycznej,którenas
3Zob.I.Opacki:,,Pośmiertnawgłębijeziormaska”.W:StudiaoLeśmia-
nie.Red.M.Głowiński,J.Sławiński.Warszawa1971,s.172.Chodzitu
o,,poznawczość”inaczejpojętąniżbuhlerowsko-jakobsonowskanfunkcja
poznawczajęzyka”(referencyjna).Chodziotakąspecyficznąstylizacjęję-
zyka,którejwyznacznikiwskazująnanintelektualizm”kategoriiujmowania
świata,comożesięwyrażaćnaprzykładwobecnościterminologiinaukowej
czynskładnirozumowania”wtekście.
4Zob.A.Bereza:Problemyteoriistylizacjiwsatyrze.Wrocław1966,
s.23n.
