Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bogażyjeszaleniec?”.DalejBrochwyjaśniał:
„Kosmogonialudówpierwotnychjestnaprzykład
niezwykleskomplikowana:każdarzeczwświecie
prowadziwłasneżycie,jestponiekąd
causasui
,każde
drzewojestzamieszkaneprzezswegowłasnegodemona;
jesttoświatonieskończeniewieluaksjomatachikażdy
łańcuchpytań,któreodnosząsiędorzeczytegoświata,
poparukrokach,ba,możejużpopierwszymkrokunatyka
sięnajedenztychaksjomatów.Wobectakiejwielości
krótkich,wręczjednoogniwowychontologicznych
łańcuchówtełańcuchywświeciemonoteistycznymsąjuż
bardzodługie,takdługiemianowicie,żezbiegająsię
wjedynejpraprzyczynie–w«Bogu».Jeśliwięcwziąćpod
uwagęjedynieaksjomatyontologiczno-kosmologiczne
–zapominającoinnych,awięcchoćbyczystologicznych
–towobuskrajnychwypadkach,którereprezentują
biegunoworóżnekosmogonieprymitywnejmagii
imonoteizmu,liczbaaksjomatówspada
odnieskończonościdojednego”1.
Słowate,pochodzącezlat1931–1932,można
potraktowaćjakoprzewrotnąrekapitulację2problemową
dążeńAbyWarburga,jednegoznajbardziejwpływowych
historykówsztukiXXwieku.Choćnapierwszyrzutoka
możesiętowydawaćzaskakujące,Warburg,zajmującsię
obdarzonymisymboliczno-ekspresyjnąenergiąwytworami
obrazowejimaginacjiludzkiej,podjąłwprostnajbardziej
fundamentalnepytania,skoncentrowanewokół
samoświadomościisamoocenykulturyeuropejskiej
powielkimprzełomieoświeceniowo-romantycznym.Dla
jasnościniniejszejprezentacji,aczkolwiekzacenę
nieuniknionychuproszczeń,pytaniatemożnaująć
następująco:
1)Jakajestrolaklasycznej,antycznejtradycjiobrazowej
wkształtowaniusięsztukiikulturyEuropy?
2)Jakajestrolaobrazów–symboliwpoznawczej
wędrówceczłowiekaodmagicznegoogląduświata
doracjonalnegoujęcianaukowego?
3)Jakajestrolasztukiobrazowejwprocesieprzekładu
subiektywnościpodmiotupoznającegonaobiektywność
przedmiotupoznawanego?
