Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
natablicywżadensposóbnieodwołujesiędożyciaucznia.Podobneprzesła-
nietowarzyszyA.Leszczyńskiemu,którywartykuleŻegnaj,szkołostwierdza,
żezmieniasięcałyświat,wprzeciwieństwiedoszkół5,któredożyciawnim
mająprzecieżprzygotować(2011,s.28).
Wydajesię,żeitaktrudnepytanieokompetencjenauczycielastajesię
jeszczebardziejzłożone,gdyzapytamyoniewkontekściespołeczeństwasie-
ci;kiedytoprzepaśćmiędzynauczycielami(wwiększościcyfrowymiemigran-
tami)iuczniami(cyfrowymitubylcami)znaczniesiępogłębia.Tymsamym
potęgujetoproblemiwzmagapotrzebędyskusjiokompetencjachnauczyciela
wspołeczeństwiezdominowanymprzezcyfroweurządzenia.
Trudnościzwiązanezanaliząiopisemoczekiwanychkompetencjinauczy-
cielskichpojawiająsięjużprzypróbiedefinicjisamegopojęcia:kompetencje.
Termintenpojawiłsięwjęzykupsychologicznymipedagogicznymwlatach
80.Bardzoszybkozacząłbyćużywanywodniesieniudosprawnościipro-
fesjonalizmu,wtymtakżenauczycielskiego.Byćkompetentnym,toprzede
wszystkimbyćodpowiednioprzygotowanymdosprawnegodziałania,naj-
częściejłączonegozwykonywaniemjakiegośzawodu.Byćkompetentnym
oznaczateżprzejawiaćpewienpoziomsprawnościwsposóbdośćstały,anie
incydentalnyczywyczynowy(Bartkowicz2007,s.29).Ludziekompetentni
wpracytotacy,którzyspełniająoczekiwaniadotycząceosiągnięciaprzez
nichokreślonychwyników.Potrafiąwykorzystaćswojąwiedzę,umiejętności
orazcechyosobowości,byosiągnąćceleistandardyprzypisaneichrolom
(Armstrong2004,s.241).
WedługW.Strykowskiegoterminkompetencjeużywanyjestwconajmniej
dwóchznaczeniach:wpierwszymkompetencjerozumianejakokwalifi-
kacje,wdrugimkompetencjeoznaczajązakresuprawnień(Strykowski2003,
s.22).Charakterystycznącechąkompetencjijestrównieżto,żeonezawsze
kategoriąpodmiotową,własnościąokreślonejosoby.Szczególnymzaśich
atrybutemjestdynamikaujawniającasięwdziałaniu,wrelacjiczłowieka
zrzeczywistością.Wiązaneonezosiąganiemokreślonychstandardów
wobrębiedanejpraktyki(Dylak1995,s.36).
Trudnoojednąuniwersalnądefinicjękompetencjiwkontekścieprofesji
nauczyciela,podobniejaktrudnoodefinicjęidealnegopedagoganauczycie-
la(por.Okoń1962).Wydajesię,żezkompetencjamijestjakzgórąlodową,
którejwidzimytylkowierzchołek,alejejukrytaczęśćmaznaczącywpływna
to,cowidzimy.Wtakimrozumieniukompetencjestająsiębardziejnsplotem”,
wktórymprzenikająsięwiedza,umiejętnościorazcechyosobowościowe.
5M.Magda-Adamowicztakiegostanurzeczyupatrujem.in.wedukacjipedagogicznejna-
uczycieli,którajestzdominowanaprzezreplikowanąteorięwiedzy;wktórejstudent(przyszły
nauczyciel)jestbiernymsłuchaczem.Kształcenietakiepowielastereotypynauczaniapoda-
jącego,dominującegowedukacjinawszystkichszczeblach(Magda-Adamowicz2009,s.70).
15