Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
StanisławSulowski
osystematyzacjiwiedzynaużytekstudiowania.Triviumiquadrivium
obejmowałosiedemsztukwyzwolonych.Dotriviumzaliczano:gramaty-
kę,retorykęilogikę,natomiastdoquadrivium:arytmetykę,geometrię,
astronomięimuzykę.Politykawokresieśredniowiecza,odXIIstulecia
byłaprzedmiotemnauczaniawramachartesliberales.Zanimnastąpiła
rewolucjanaukowawXVIIw.,rozwójrefleksjiopolitycedokonywał
sięwparadygmacieteologicznym.WedługHansaKelsena,ażdopo-
czątkuXVIIIw.teologiaściślekontrolowałarefleksjęnaukowąopoli-
tyce.Refleksjanadpolitykąwstarożytnościiokresiepóźniejszymmia-
łazdecydowaniecharakterapriorycznyiodwoływałasiędospekulacji
metafizycznychiwyobraźni.Rozważaniaopolitycetegookresumożna
utożsamićzfilozofiąpolitykiczyteżmyśląpolityczną,wktórejistotną
rolęodgrywałyaspektyaksjologiczne.JakpodkreślaBarbaraKrauz-
-Mozer,HEtycznyinormatywnycharaktertejtradycjiujawniasięwhi-
potezachlubinnegorodzajustwierdzeniachorzekającychotym,cojest
właściwe,aconiewłaściwe,pożądanealboniepożądane,słusznelub
niesłusznewspołeczeństwie”23.Ztegoteżwzględurefleksjęnaukową
nadrzeczywistościąpolitycznąwtymokresiemożnaokreślićnorma-
tywizmempierwszejgeneracji.Obecniewdużymuproszczeniumożna
powiedzieć,żewnormatywno-ontologicznymnurciebadaczdochodzi
doprawdypoprzezrozpoznaniebytuijegostrukturyoraznorm.Chodzi
więcoodpowiedzinapytania,jakpowinnowyglądaćidealnepaństwo,
idealnysystempolitycznyczyidealnepanowanielubrządzenie.Wyniki
normatywnychbadańmająprzedewszystkiminspirowaćmyślenieopo-
lityceiukierunkowywaćdziałanianarzeczdobrawspólnego.Głównymi
metodamisąhermeneutyka,fenomenologiaiintuicja.Przedstawicie-
lenurtupozytywistycznegozarzucająnormatywistom,żefaktyiwy-
nikibadańwichujęciuniemogąbyćsprawdzaneintersubiektywnie.
3.Naukiprzyrodniczearozwójnaukopolityce
Przyspieszonyrozwójnaukprzyrodniczychnakanwieideioświecenio-
wychzrodziłwątpliwościcodotego,czynaukihumanistyczneispo-
łecznerozwijałysięrównocześnieznaukamiprzyrodniczymiiczy
wogólemożnajenazywaćnaukami.Tegotypuwątpliwościsąpodyk-
23
B.Krauz-Mozer,Spotkajmysię-wszyscyjesteśmyteoretykami!,HTeoriaPolityki”
2017,nr1,s.13.
