Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
RE-START
narracjeprzywoływaneprzezAdamalipszycaiMikołajaWiśniewskiegowy-
dająsięprzekonujące,tonadalmamwrażenie,żesamBartlebyulegaredukcji,
wlicznychodniesieniachrozmywasięjegospecyfika.Nieodrzucamcałkiem
odniesieńdoinnychtekstów-alebardziejodporównywaniaitłumaczenia,
przekładaniajednegonadrugie,wolęprowokowaćmożliwespotkania.
PozatymróżnicawpodejściudoBartleby’egoiBartleby’egorysujesięjesz-
czewinnejkwestii.Oilelubięczytaćuporządkowanerzeczy,tosamtakich
rzeczyrobićnielubię.Cowięcej,wprzypadkuBartleby’egowydajemisięto
chybionąstrategia.Czyniejestontym,corozsadzaznaczenia,określenia,
sensy?Jestsiewcąchaosuichaosnimmożemówić18.Tomojeodejścieodprób
systematyzacji,lokowaniawkontekście,poszukiwaniajednegosensuijedne-
goznaczenia,wiążesięzmoimautoetnograficznymukąszeniem.Jastaramsię
pisaćzopowieścią,anieoopowieści.
ŻywićBartleby’egoiBartlebym.Intensyfikowaćefekty,podążaćliniami,
stawaćwsytuacji.
lipszyciWiśniewskiwymieniająkilkatendencjiodczytywania/interpreto-
waniaBartleby’ego-aściślej,pięćstrategiiinterpretacyjnych:
1.nperspektywa,zktórejnowelaMelville’ajawisięjakoalegoriasytuacji
pisarza”19;
2.przezpryzmatchrześcijańskiejsymboliki,nawiązańdoEwangelii.nWinter-
pretacjachtychpostaćkopistynabieranadnaturalnychcech;stajesiękimś
wrodzajuwysłannikaniebiosczywręczsamegoChrystusa”20;
3.traktowanietekstuMelville’ajakonstudiumzaburzeniapsychicznego”21,
gdziekopistajestosobącierpiącąnaróżnegotypuzaburzeniaumysłowe;
4.ujęcietekstujakorefleksjifilozoficznejczyreligijnej:ncierpienie,którepa-
raliżujeiniszczyBartleby’ego,niepowinnobyćrozpatrywanejakorealna
kondycjapsychiczna,leczjakoprzypadłośćbohateraliterackiego,uktórej
podstawstojąraczejabstrakcyjneproblemyfilozoficznelubreligijneniż
problemyosobiste”22;
5.jakoutwórantykapitalistyczny-noskarżeniewolnorynkowegokapitalizmu”23.
Cozrobićztymistrategiami,ztymiróżnymiodczytaniami?Którewybrać?
Czywszystkiedobre,słuszneizbawienne?lipszyciWiśniewskidająnam
następującąwskazówkę,któramanaspoprowadzićprzezwielośćgłosów:
18Ostateczniemusiałemtenteksttrochęuporządkować.Jakwykazalirecenzenci,moja
chaotycznacałośćbyłaciężkostrawna.Przezcodawałasłabyefekt.Trudnopisaćchaotycznie.
19A.lipszyc,M.Wiśniewski,Posłowie,s.600.
20Tamże,s.602.
21Tamże,s.608.
22Tamże,s.608.
23Tamże,s.611.