Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
wkontekścieprzytoczonejuwagijestto,żejużwroku1877Eduardvon
Hartmann,wrozprawiestanowiącejdrugie,rozszerzonewydanierozpra-
wyErläuterungenzurMetaphysikdesUnbewussten16,któraukazałasię
podzupełnieinnymtytułem,wskazywałpewnątrudnośćwrozumieniu
rzeczysamejwsobie.„Jeśli1pisałvonHartmann1rzeczsamawsobie
(albonie-Ja)zostajezdyskredytowanadoczystegoprzedstawienia(tozna-
czydoproduktuJa),totakiejteoriipoznanianiemożnajużwięcejnazy-
waćneokantyzmem,lecztrzebanazywaćneofichteanizmem”17.Kwestia
tajestbardziejzłożona,ponieważodwołaniesiędoKrytykipraktycznego
rozumu,takcharakterystycznedlaszkołybadeńskiej1wprzeciwieństwie
doszkołymarburskiej,któraodwoływałasięprzedewszystkimdoKrytyki
czystegorozumu1stanowirównieżsilnymotywFichteańskiwfilozofii
szkołybadeńskiej.
Szkołamarburska
Szkołamarburska,wodróżnieniuodszkołybadeńskiej,związanabyła
tylkozjednymuniwersytetem,amianowiciezUniwersytetemwMarbur-
gu(MarburganderLahn)wHesji.ItowłaśnieMarburgbyłtymmia-
steczkiem,doktóregonapoczątkudwudziestegowiekuzjeżdżalistudenci
filozofiizcałejEuropy.Prekursorem1jaksłuszniezauważaSzyszkowska
1byłFriedrichAlbertLange(182811875)18,którywroku1872zostałmia-
nowanyprofesoremwMarburgu,autorsłynnejrozprawyGeschichtedes
MaterialismusundKritikseinerBedeutunginderGegenwart19.
PodkierunkiemLangegowMarburguhabilitowałsięHermannCohen
(184211918),myślicieluchodzącyzarzeczywistegotwórcęszkoły.Kolej-
nymmarburczykiembyłPaulNatorp(185411924),któryhabilitowałsię
uCohenawroku1881napodstawierozprawyDescartes’Erkenntnisthe-
orie.EineStudiezurGeschichtedesKritizismus(TeoriapoznaniaKartezju-
sza.Studiumzhistoriikrytycyzmu).Uczniemobydwumarburczykówbył,
urodzonyweWrocławiu,ErnstCassirer(187411945),którydoktoryzował
16E.vonHartmann:ErläuterungenzurMetaphysikdesUnbewusstenmitbesonde-
rerRücksichtaufdenPanlogismus.Berlin1874.
17E.vonHartmann:Neukantianismus,SchopenhauerianismusundHegelianis-
musinihrerStellungzudenphilosophischenAufgabenderGegenwart.Zweiteerweiterte
Auflageder„ErläuterungenzurMetaphysikdesUnbewussten”.Berlin1877,s.21122.
18M.Szyszkowska:Neokantyzm...,s.63.
19Tłumaczeniepolskie:Historiafilozofiimaterialistycznejijejznaczeniewteraźniej-
szości.Tłum.A.Świętochowski,F.Jezierski.Warszawa1881.