Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kolejnągrupązaburzeńobjawyzwiązanezuszkodzeniemmóżdżku,takiejak:
zaburzeniarównowagi,koordynacjiruchu,chódnaszerokiejpodstawieioczopląs.
Objawyzpniamózgu,częstopodobnedotychstwierdzanychwuszkodzeniu
móżdżku,togłówniezaburzeniarównowagi,aleczęstoteżzawrotygłowyztowarzy-
szącyminudnościami.Wzespolezpniamózgumogąwystąpićtakżewyżejwspomniane
niedowładypiramidoweizaburzeniaczuciaorazobjawyuszkodzenianerwówczasz-
kowych.Zwyklepóźniejdołączająsięzaburzeniamowyotypiedyzartriiizaburzenia
połykania.
Kolejna,częstaiwartazwróceniananiąuwagiwczasierehabilitacji,grupaobjawów
związanajestzuszkodzeniemwzrokuiruchomościgałekocznych,czegowykładni-
kiemklinicznymzaburzeniaostrościwzrokuorazobjawygałkoruchowepodpostacią
m.in.podwójnegowidzenia.
Zaburzeniaczuciapowierzchownego,którenajczęściejpierwszymobjawemSM,
nieznajdująsię,jakoizolowane,wgłównymnurciezainteresowańrehabilitacji.Jednak
rozległaniedoczulica,szczególniewzakresieczuciaułożenia,towarzyszącazespołom
piramidowym,możepoważnieutrudniaćprocesrehabilitacjiiwpływaćnakoniecz-
nośćjegomodyfikacji.NajczęstszezaburzeniaczuciawystępująceupacjentówzSM
toniedoczulicapowierzchniowaiczuciagłębokiego(ułożenia,wibracji,ucisku)oraz
mrowienieidyzestezje,czylipowstającespontanicznie(niewodpowiedzinabodziec),
nieprzyjemneinieprawidłowoodczuwanedoznanieczuciowe.
Praktycznienieodłącznym,występującymublisko75%chorychzeSM,jestzespół
zmęczenia,któryrzutujewistotnysposóbnaaktywnośćpacjenta.
Należypamiętać,żenakażdymetapiechorobymogąwystąpićobjawyzwiązane
zdysfunkcjąukładuautonomicznego,takiejakzaburzeniazwieraczypęcherzamoczo-
wego,rzadziejodbytu.Oddzielnyminiedoszacowanym(zróżnychpowodów)codo
częstościobjawemstwardnieniarozsianegozaburzeniaseksualne.
Ważnymzagadnieniem,zktórymniewątpliwiemusimierzyćsięfizjoterapeuta
upacjentazSM,jestból.Możeontowarzyszyćosobomzestwardnieniemrozsianym
jakobólreceptorowy(wpostacibólumięśniowo-szkieletowegoczybóludolnego
odcinkakręgosłupa,tzw.lowbackpain)lubbólneuropatyczny.Wśródneuropatii
bólowychuchorychzSMnajczęściejdiagnozujesięneuralgiętrójdzielną,potyliczną
orazbolesnedyzestezjekończyn.PonadtopacjencizSMczęstozgłaszajądolegliwości
ocharakterzebólówgłowytypunapięciowegoczyklasteropodobnego.Wkażdymty-
piebólu,szczególniejeślijestonopornynastandardoweleczenie,pomocnemetody
fizjoterapeutyczne.
Wostatnimczasieprzyjąłsiętermintzw.spastycznościplus,któryobejmujeob-
jawyspastycznościwystępującewpołączeniuzkurczemmięśniszkieletowych,bólem,
dysfunkcjąpęcherza,zaburzeniamisnu,zmęczeniemidrżeniem.
Przebiegkliniczny
Przebiegklinicznystwardnieniarozsianegojestzróżnicowany.Najczęściej,bowbli-
skoprzypadków,jesttopostaćrzutowo-remisyjnacharakteryzującasięcyklicznym
316
3.Chorobydemielinizacyjneośrodkowegoukładunerwowego