Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NicbezBoga,nicwbrewTradycji...
abyprawafundamentalnebyłystanowioneprzezsamegokrólabezzgromadzenia(concurso)
poddanych.(...)Królprawodawcajedynyiarbitralnyjestspozapolitykikatolickiej(políti-
cacatólica):byłbytoczystycezaryzmrzymskialbodespotyzmorientalnyn
33
.Uściślając:
gdybyśmyzałożyli,żekrólmożesamowładnieustanawiaćprawosukcesyjne,toion,ijego
następcamożejerównieżuchylaćsam;alejeśliprawotojeststanowioneprzezkrólarazem
zKortezami,touchylićjemogąteżtylkowspólnie.Natympoziomieogólnościmożemyzatem
stwierdzić,żeprawosukcesyjnewmonarchiihiszpańskiejniejestwprawdzieniezmienne,
możepodlegaćkorektomizmianom,alewarunkiemkoniecznymjakiejkolwiekzmianyjest
wspólnedziałanieKoronypersonifikowanejprzezkrólaireprezentacjispołeczeństwaorazich
zgoda.TegozaśwarunkudziałającywpojedynkęFerdynandVIIniespełnił.Wynikazaśztego
równieżinteresująca,bo(napozór)paradoksalna,konkluzjapolityczna:wsporzedynastycz-
nymod1830rokutonominalninultraabsolutyścinbronilizasadyrządureprezentacyjnego,
natomiastliberałowie,egzaltującynakażdymkrokurządykonstytucyjne,bylistronnikami
ibeneficjentamiabsolutystycznejautokracji
34
.
Zanimprzejdziemydodalszegosprawdzianulegalnościpragmatykifernandyńskiej,
celowebędzierozwianielegendy,którejśladydostrzecmożnawniektórychwypowiedziach
autorówprzygodnieodnoszącychsiędohiszpańskiegosporudynastycznego,leczbezistot-
nejznajomościrzeczy.Chodzitumianowicieotwierdzenie,jakobyspórówtoczyłsięoto,
czykobietywHiszpaniimająwogóleprawodziedziczyćtron,przyczymkarliściprzedsta-
wianisąjakoci,którzybezwzględnieoponujątakiejmożliwościstojącnagrunciesukcesji
wyłącznieagnatycznej.Pomijającewentualnązłąwolępiszących,zaciemnienietobierzesię
zapewnezpowierzchownegoodczytaniainazbytpochopnegowyciągnięciawnioskuztego
oczywistegofaktu,żeDonCarlosbyłmężczyzną,aDofiaIsabelkobietą,toteżinconcreto
wtymmomenciespórdotyczyłreprezentantasukcesjiagnatycznejireprezentantkisukcesji
żeńskiej.Wżadnymrazienieoznaczatojednak,iżbykarliściprzeczyliwogóleprawukobiet
krwikrólewskiejdodziedziczeniatronu
35
.Takiebezwzględnewykluczeniebyłobyniezgodne
nietylkozprawemobowiązującymwchwilizaistnieniakonfliktu,alezcałątradycjąhiszpań-
ską,cokarlistówstawiałobywdwuznacznymświetle,zważywszyichparexcellencetradycjo-
nalizm.Tymczasem,uprzedzającdalszywywód,trzebazcałąmocąpodkreślić,żewhistorii
żadnegozkrólestwhiszpańskichkobietyniebyłynigdywykluczonebezwzględnieodsukcesji
łrównieżpozmianieprawasukcesyjnegow1713roku.
Wrzeczywistościzasadydziedziczeniawstarychkrólestwachiberyjskichbyłybardzo
zróżnicowane.Oczywiściewszędzieobowiązywałazasadapreferencjidlakrólewskichsy-
33
Ibidem,s.48.
34
PodkreślajątoM.Ferrer
,op.cit.,s.15orazA.Wilhelmsen,op.cit.,s.164.
35
WaktualnejsukcesjinajbliższemiejscepoksięciuSykstusieHenrykuBurbon-Parma,któryniema
potomków,zajmujezresztąwłaśniekobietałjegostarszasiostra,urodzonaw1928roku,Maria
Franciszka(D§MarfaFranciscadeBorbón-ParmayBourbon-Busset).
30
