Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Filozofiakulturyjakohermeneutyka
25
idlaistnieniapiękna.Ciekawesądziejeposzukiwańlegitymizacji
dlapiękna,ażdocałkowitejrezygnacjinietylkozlegitymizacji,
aleizpiękna.Ostatniąbyćmożepracą,którapodnosikwestię
pięknaistarasięgobronić,alezacenęrezygnacjizestetyki,jest
pracaGadameraAktualnośćpiękna30.Gadamerrezygnujezeste-
tykirozumianejjakodziedzinaujmującapiękno,któremiałoby
stanowićwartośćsamądlasiebie,wartość,któramożeipowin-
nabyćodbieranaadekwatnie,zgodniezintencjamiartysty,przez
tzw.odbiorcęidealnego.Ówodbiorcaidealny,pozatym,żenie
mawadwobszarzefizjologiipercepcji,mawykształconysmak,
wiedzę,zwłaszczawiedzęhistorycznąwdanejdziedziniesztuki
(np.malarstwa,muzyki).Dlatakpojmowanejestetykiodbiór
sztukistawałsięodmianąrelacjipoznawczej,byłahistoryczny
inormatywny.Gadamertymczasembroniłsztukiipięknaja-
kosymboluiświęta.Depsychologizowałsztukę,odrywającjąod
twórcyijegointencjiorazsytuującjąwobszarzekulturowym,
obszarzerelacjimiędzyludzkich,wktórymdziełojakosymbol
maznaczenieniezależneodzamysłówartysty.Rozbijającgranice
estetyki,Gadamerwyprowadziłzniejsztukęiwprowadziłjądo
kulturyjakoelementznaczący.
Filozofiakulturyrozumianajakohermeneutykamusi
uwzględnićrównieżkoncepcjęPaulaRicoeura.Różnisięonaod
hermeneutycznejmyśliGadameramiędzyinnymitym,żeusiłu-
jedokonaćsyntezywspółczesnychnurtówfilozoficznych,tzn.
fenomenologii,psychoanalizy,semiotykiorazfilozofiianalitycz-
nej,opierającsięnametodologicznymwymiarzemyśleniafilo-
zoficznego.Usiłujetakżedokonaćsyntezytego,cosubiektywne
(wewnętrzne),ztym,coobiektywne(zewnętrzne),innymisło-
wy—myśleniaopodmiociezmyśleniemokulturze,myślenia
otożsamościzmyśleniemoinnym,myśleniaosymboluimicie
zmyśleniemoichdoświadczeniuegzystencjalnym.
30Hans-GeorgGadamer,Aktualnośćpiękna.Sztukajakogra,symboliświęto,
tłum.KrystynaKrzemieniowa,OficynaNaukowa,Warszawa1993.
