Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KontekstyupolitycznieniamacierzyństwaiojcostwawewspółczesnejPolsce
15
dostarczakobietomalternatywnych,mniejkontrowersyjnychpodstawdopoli-
tycznejmobilizacji,lubjakozestawpolitykspołecznych,któreskupiająsięnako-
bietachidzieciach(wprzeciwieństwiedo»paternalistycznych«politykskierowa-
nychdomężczyznjakopracownikówiżywicielirodzin)”(Plant,Klein2012,s.5).
Zjednejstrony,wniektórychprzypadkachmaternalizmoznaczałnp.zaangażo-
waniekobietzelitwdziałaniadobroczynne,politykapaństwkolonialnychzaśbyła
niejednokrotnieopartanamaternalistycznymdyskursieibiopolityce.Zdrugiej
strony,szczególniewkrajachglobalnegoPołudnia,istniejądobrzezakorzenione
tradycjepolitycznegomobilizowaniasięmatekbądźszerszychgrupspołecznych
podsztandaramimacierzyństwa,atakżepowstałylokalneodmianyfeminizmu
ozdecydowaniemacierzyńskimcharakterze(por.Craske1999;Hryciuk2008).
Wostatnichdekadachwspołeczeństwachzachodnichodnotowaćnależyponow-
nezainteresowaniematernalizmemjakoformąpostfeministycznejpolityki(por.
Michel2012).Pomimoambiwalentnegocharakterumaternalizmpozostajewięc
użytecznymnarzędziemanalitycznymwstudiachnadkonkretnymiprzypadkami
przecinaniasięmacierzyństwa(czyszerzejrodzicielstwa)ipolityki.
Wpolskimkontekściemamydoczynieniazprywatnymmaternalizmem,czyli
przeniesieniemobowiązkówikosztówzwiązanychzpracąreprodukcyjnąiopieką
głównienakobiety,costanowiodmianęfamilializmu,czylisystemu,wramach
któregokwestietespychanesądosferyprywatnej(por.Szelewawtymtomie).
Chodzitunietylkookonkretnedecyzje(np.wydłużenieczyskrócenieurlopów
macierzyńskich),aleteżideologię,któranatedecyzjewpływaijeuzasadnia.Jak
pokazująm.in.analizyKatarzynyStańczak-WiślicziTatianyBusyginy-Wojtas
(wtymtomie),wzależnościodkoniunkturypolitycznejpaństwochętniesięgapo
maternalistycznąretorykę,którajednakmożeprzybieraćbardzozróżnicowane
formypolitykispołecznej.Jednocześniemożliwościupolitycznieniamacierzyń-
stwaprzezruchyoddolnewydająsiędziśwPolscenaderograniczone(Hryciuk
2012),comożewynikaćpoczęściztego,żeoilepolitykispołecznewokresie
PRLnosiływyraźnecechymaternalizmupolitycznego(Stańczak-Wiśliczwtym
tomie),otylewokresiepo1989r.mamydoczynieniawłaśniezfamilializmem,
czylidziałaniamipaństwaskierowanyminietyledomatek,iledospecyficzniepo-
jętejrodzinyjakocałości(Szelewawtymtomie).
Niniejszyzbiórwpisujesięwnowynurtwstudiachnadrodzinąirodziciel-
stwemwnaukachspołecznychwPolsce(m.in.Slany2002i2013a;Giza-Polesz-
czuk2005;Fuszara2008;Olcoń-Kubicka2009;Sikorska2009;Mizielińska2012;
Urbańska2014).Wramachtegonurtubadaczkiibadaczeprzyglądająsięprze-
obrażeniompraktykrodzicielskichnatlezmianspołeczno-kulturowychipolitycz-
nych,uwzględniająckategoriepłci,klasyiseksualności.Oilejednakpracete
wistotnysposóbposzerzająnasząwiedzęnatemattego,coznaczybyćrodzicemwe
współczesnejPolsce,otylemniejuwagipoświęcasięwnichniektórymaspektom
