Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
EdytaMucha
pestkiwinogronokształtachodmiennychodrosnącychdziko,codowodzi,
żepochodzązuprawy.Oprócztegofragmentyceramikiztejsamejokoli-
cydekorowaneformamiprzywodzącyminamyślpostaciezceremonialnie
uniesionymiramionamiidatowanenaokoło6000latp.n.e.potwierdzają,
żeczłonkowietejspołecznościmielitechnologieichęćprzechowywaniapły-
nów,atakżepomysłnastosowneozdabianiekraterówradosnymiscenkami12.
Dopierwotnychnapojówalkoholowychzaliczamysokidrzew,któ-
rezostałypoddanefermentacji.Zatemmożnatuwymienićsokzbrzozy,
czereśnidzikiej,jaworuiklonów.Sokitespuszczanenawiosnębyłyprze-
chowywaneipitewciągulatazarównonasłodko,jakiwstaniesfermen-
towanym(winobrzozowe).Dodająccukierdotychpłynówpodwyższano
tymsamymzawartośćalkoholu.Mieszanotakżeróżnesokizjagódisoki
zdrzew,abyzwiększyćzawartośćcukrulubuzyskaćlepsząklarownośćpły-
nu.NaogromnychprzestrzeniachStaregoŚwiataiAmerykidosporządza-
nianapojualkoholowegoużywanorównieżroślinyzwanejbarszcz(Herac-
leum).Zsokuotrzymanegoztegogatunkuprodukowanorodzajwina13.
Należypodkreślić,żewspołeczeństwachpierwotnychalkoholpełnił
różnefunkcje.Najważniejszeznichtofunkcjaodżywczaipsychologiczno-
-społeczna.Podstawowąfunkcjąalkoholuwtegotypuspołeczeństwach
byłaredukcjalęku.Lęktenbyłpodstawowymczynnikiemmotywującym
dopicia.Przemawiałazatymrównieżdużarolaalkoholuwpraktykach
magicznych,którychpodłożemjestlękprzednieznanym.Wsytuacjach
poczuciazagrożenia(np.choroba,walkiwewnątrzplemienne,nieurodzaj,
śmierć)składanoofiaręzkrwizwierzątipotrawyzprosa,agłazyleżą-
cenagrobachprzodkówpolewanopiwem.Towarzyszyłatemumodlitwa,
wktórejzapraszanoprzodkówdospożyciapiwa,proszącichrównocześnie
opokój,zdrowieipomyślnośćdlaszczepu.Przykłademodżywczejfunk-
cjialkoholujestspożywaniepiwaryżowegoprzezplemiona,któreuważają
gozajedynynapój.
Natomiastprzykładempełnieniaprzezalkoholinnychfunkcji(spo-
łecznych,ekonomicznych)jestzwyczajpolegającynawspólnejkonsumpcji
alkoholu.Obejmowałoncałąspołeczność,którazobowiązanabyładopracy
narzeczczłonkówszczepu.Rodzinaczyteżjednostka,którapotrzebowa-
łapomocywiększejliczbyosób,zwracałasiędowspółplemieńców,którzy
zobowiązanibylitejpomocyudzielić.Odmowapomocystanowiłaobrazę
12
I.Gately,Kulturowahistoriaalkoholu,WydawnictwoAlethia,Warszawa2011,s.13.
13
A.Maurizio,Pożywienie…,wyd.cyt.,s.146-147.