Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Skutkiupadkupowstania
1863-4r.
Poklęscer.1864,poniesionejprzeznaródpolski
wjegoostatniejwalcezbrojnejoniepodległość,kwestia
polskauznanazostałazanieistniejącą.Sampobitynaród
–zgnębionyokrucieństwamitowarzyszącymistłumieniu
powstaniawKrólestwiePolskim,azwłaszczanaLitwie,
rozczarowanycodowłasnegoludu,którywobec
rozpaczliwejwalkizwrogiemzachowałsięnaogół
obojętnie,amiejscaminawetnieprzyjaźnie–utracił
zupełniewiaręwsiebie.Nietylkouznałonswesiły
fizycznezaniedostatecznedopodjęciakiedykolwiek
nanowowalkinarodowej,alezwątpiłoswym
politycznymrozumie,oswychzdolnościach
dosamoistnejakcjipolitycznej,atymbardziejido
odrębnegoistnieniapaństwowego.Wopiniipublicznej,
którawkrajuzapanowała,ostatniepowstanieuznane
zostałonacałejliniizaaktszaleństwa,zaporyw
niedojrzałejmłodzieży,podniecanejprzezoderwaną
odkrajuemigrację,zawybryknietrzeźwy,któremu
starszepokolenieskutkiemswegoniedołęstwaibraku
odwagioprzećsięnieumiało.Gdynadtowsiedemlat
popowstaniupolskimFrancjawwojniezPrusamizostała
rozbitaiponiżona,gdywEuropiepozostałyjakogłówne,
panującenadpołożeniempotęgi,zjednoczonepod
zwierzchnictwemPrusNiemcyiwzmocnionanowymi
poreformachAleksandraIIsiłamiRosja–dwajwrogowie
