Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24|(nie)napisanearcydzieło
pamięć.Budzęsięnaprzyjęcieiprzetworzenieciebie.Napoczątek
weźmysobiedorękipracetychpisarzy,którzypodjęlipodobnywy-
siłek.Albojeszczeinaczej!Zanimprzejdziemydopracy,«wytłu-
maczmyczytelnikowi,skądtyleśmiałości,toznaczy,ktojestten,co
gochceswąmyśląidoświadczeniempouczać»”(I,s.292–293).
Montaignefascynowałpisarzaprzezcałeżycie.PodobnieGom-
browicz.KijowskiwDziennikuwielokrotniecytujefragmentydzieł
autoraFerdydurke,poświęcamupracekrytyczneiostrepolemiki.
Niejesttoprzecieżuwielbieniebezkrytyczne,aledyskursideowy.
ZresztąwłaśniepodwpływemGombrowiczaiBaudelaire9awykry-
stalizująsięjegopoglądynakulturęwproteścieprzeciwidei
Wnagości”polskiegopisarzaiwaprobaciedlafilozofiiantynatu-
ryautoraKwiatówzła.WliściedoGombrowiczazaprotestuje:
WChciałbymjeszczedodać,żemyśliPananieopanowałemjeszcze
należycie;niepotrafiłbymaniwyjaśnić,anibronićpojęciaNiedoj-
rzałości,dialektykaNiższościiWyższościprzedstawiamisięnie-
jasno,cozaśdoNagości,oiledobrzerozumiem,wręczsięznią
niezgadzam,ponieważuważamsięzawyznawcęSztuczności,Mi-
styfikacji,Gry;geniuszludzkijestdlamniegeniuszemautorskim,
imyślpojmujęjakorolę”(I,s.309).Kulturamabowiemdlanie-
goznaczeniecywilizacyjne.Toonastwarzaczłowiekajakoistotę
duchową.Nietrudnozauważyć,żepowyższemyśliwynikiem
obcowaniazproząBaudelaire9a,którąbardzoceniłitłumaczyłna
polski30.JaknapisałTomaszBurekwewstępiedoGranicliteratu-
ry:WPodobniejakautorLesFleursduMalzakonstytutywnącechę
człowieka[KijowskiA.T.]uważałzdolnośćdożyciainnego,
życiawyższego,spotęgowanegoiprzeobrażonego:czytoprzezre-
ligię,czyprzezsztukę,czyprzezmiłość,czyprzezmistycznedo-
świadczeniewewnętrzne.Wtejzdolnościtransformowaniabytu
codziennegowprzeżyciesakralne,bądźodnajdywaniapierwiast-
kanadnaturalnegowświecieprzyrodzonymupatrywałswoistość
fenomenuludzkiego”31.
Kulturastwarzawięcświatduchowy.Wnaturzeniemanicpięk-
nego,twórczego.TosztukatworzypięknopowtarzazaBaude-
laire9em,wedługktóregotylkodlategocoraztonoweobszary
rzeczywistościodczuwamyjakopiękno,bozagarnianeprzez
sztukę32.