Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22|(nie)napisanearcydzieło
NazywającarcydziełoWcudem”,Kijowskiokreślazarazemswoją
funkcjęwposzukiwaniachtwórczych.Jesttym,którypragniedo-
znaćwtajemniczenia.Jakdetektywśledziprzytymswoichmi-
strzówpióraiunichszukareceptynawielkość.ZGuittonaspisu-
jeWzwdzięcznością”:Wpragnąłbympozostawićposobietylkojedno
dzieło,apisanierozpocząćdopierowwiekulatczterdziestu,wokre-
siedrugiegoiprawdziwegostartużyciowego”(I,s.237).Marzymu
sięstatusWwspaniałegostarca,dobrezejście,przyzwoitemiejsce
whistoriiliteratury,noispokójwpamięciwiecznej”(II,s.390).
KoncepcjaWpowieści-życia”staleewoluuje.Manatowpływnie
tylkodojrzewanieKijowskiegojakotwórcy,alerównieżrozrachunek
zosobistąbiografią,zwłaszczaokresemdzieciństwaiwzrastania,
świadomośćreligijnaiwreszcielekturyczytanewsposóbauto-
refleksyjny.WpierwszymtomieDziennikazlat1955–1969zain-
teresowaniapisarzakoncentrująsięnawłasnejbiografii:Kijowski
snujerozważaniaoWnieskończonejpowieściosamymsobie”.Nie
zmyśleniewartejestwedługniegoopowieści,alewłasneżycie:
wydarzenia,postacie,książki.Rozgrzebywaniebiografiidlacelów
literackichjestjednakdosyćryzykowne.To–jaknotujepodczas
pisaniapowieściDzieckoprzezptakaprzyniesione–Wokradaniesa-
megosiebie,nierozsądnawyprzedażrodzinnychpamiątek”(I,s.207).
Procestwórczystajesięwówczasnietylkosprawąliteratury,ale
iemocji.Dlasamegopisarzamożepełnićfunkcjęautoterapii,
oczyszczeniabądźporządkowaniapamięci.Dlaczytelnikówdzieło
nabywawartościpoznawczejnietylewsensieanegdotycznym,co
ideowym.BiografiajestbowiemwedługKijowskiegozbioremkom-
plementarnejiogólnejwiedzyoczłowiekuijegoświecie.Czytelnik
rozpoznajesiebiewbiografiiinnych,mówiącjęzykiemGombrowi-
cza–Wwyodrębniasię”.Powyższemyślitowarzysząmupodczas
pisaniapierwszychpowieściautobiograficznych:wlatachpięćdzie-
siątychisześćdziesiątychpowstająDzieckoprzezptakaprzyniesio-
neiOskarżony.Totekstyrozrachunkowe,silnieinspirowanetraumą
dzieciństwa,wktórymnaczelnąpostaciąjestchoramatka,ajej
fobiewymuszająnaotoczeniuokreślonyschematzachowańiwpę-
dzająrodzinęwsilnepoczuciewiny26.
PoszukującyźródełnowoczesnejtożsamościCharlesTaylorza-
uważa,żeznacznąrolęwjejkształtowaniuodegrałMicheldeMon-
