Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
9
łecznej.Wodpowiedzitejnienawiśćstanowi(zrozumiałą)reakcjęna
to,kim/czymjestjejobiekt.Ludzienienawidząinnychludzi,bocisą
odnichróżni,wierząwcośodmiennego,wyglądająinaczej,majązbyt
dużoalbozbytmałopieniędzy,sązbytmałoobecnialbonadobecni.
Nienawidzimytych,którzysąźli,uprzedzeni,okrutni,niesprawied-
liwi,inniodnassamych,obcy,itd.Takichcechobiektuprowokujących
nienawiśćmoglibyśmywskazaćbardzowiele,istotniejszejestjednak
zrozumienie,iżwtymdrugimrozumieniunienawiśćzostajeuloko-
wanawłaśniewnim,aniewtym,którynienawidzi.
Potrzecie,możnaszukaćodpowiedzinapytanieoto,dlaczego
ludzie(się)nienawidząrównieżwcechachrelacjiłączącychniena-
wistnikaitego,któryjestnienawidzony.Jakpodpowiadanamintuicja,
niektórestosunkispołecznenasdotegopopychają:zawiedzionami-
łość,zdrada,nielojalność,utratazaufania,zbytdużaiuznawanaza
nieprawomocnąasymetriabogactwa,władzy,uznania,poczucienie-
sprawiedliwegotraktowania,zablokowanamożliwośćdyskusjiiwy-
rażenianiezadowolenia,itd.Wewszystkichtychwypadkachźródłem
nienawiściniesącechytego,którynienawidzi,aniteżobiektujego
uczuć,aleraczejtego,coichłączy,relacji,którązostalipowiązani.Jak
pokazująprzytoczonetuprzykłady,wspólnącechąrelacjiprowadzą-
cychdonienawiścijestasymetria:władzy,wpływu,bogactwa,możli-
wości,sprawstwa.Sprawiaona,iżjedynądostępnąformąodzyskiwa-
niarównowagistajesięnienawiśćskierowanakutemu,który
dominuje,aleteżkutemu,któryjestpodporządkowany,aleodktórego
niemożnasięuwolnić.Podobniejakwpoprzednichsytuacjach,rów-
nieżturelacjaniekonieczniemusibyćdziełemtych,którzyzostają
niąpołączeni.Niekiedyjestonaimnarzucanalubzostająwniej
umieszczenibezzgodyczynawetświadomości-tak,jakwystępuje
towprzypadkubudowaniapoprzezpropagandęidziałaniapolityczne
konfliktowychstosunków,opartychnawzmacnianychstopniowo
uprzedzeniachiwrogościwiążącychokreślonązbiorowośćwcałość.
Kiedyindziejjeszczejednostkizostająpołączonenienawistnymisto-
sunkami,bojakiśczynnikuaktywniłzapomnianejużdawnopoczucie
krzywdy,przypomniałodawnejzdradzielubnielojalności,apoprzez
touzasadniłprzemocstosowanąprzezjednągrupęwobecdrugiejito