Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Toponomastykajakopolestarcia
23
Doliteraturypolsko-inflanckiejwłączonazostałahistoriografia,
jakoistotnyskładnikkonstytuującylokalnątożsamość,azarazem
jakosilnareprezentacjaideologiire-kreującej.Odpoczątkuzaist-
nieniafaktuhistorycznegoonazwie„InflantyPolskie”historycy
próbowaliwprowadzićgodopowszechnejświadomości,wzwiązku
zczymichdziejopisarstwonosiwyraźneznamionaliteraturyten-
dencyjnej,ustanawiającej,wpisującejsięwdiachroniczneregułyre-
ferencji,azarazemzbudowanezszereguliterackichiretorycznych
chwytów.Narracjahistoryczna,zwłaszczawprzypadkuwielokultu-
rowychśrodowisklokalnych,ulegafabularyzacjizarównonapozio-
mieświadomejideologii,jakinieuświadamianejtendencjiwdoświad-
czeniuegzystencjalnym.Szczególniewyraźniewidaćtuzwiązek
pomiędzydookreślaniemmiejsca,jegonazywaniemiustanawianiem,
aposzukiwaniemwyrazistejformyidentyfikacyjnej,itozarówno
wwymiarzezbiorowym,jakiindywidualnym.Wpewnymsensie
literaturapolsko-inflanckajestznakomitymprzykłademniezgodno-
ścijednostkowegodoświadczeniaiogólnegojęzykadyskursu.
3.Toponomastykajakopolestarcia
Jeżeliwzoremnominalistówprzyjmiemy,żeistniejetylkoto,co
manazwę,toInflantyPolskiepowinnyistniećwzwielokrotnionym
natężeniu.Każdamiejscowośćmatambowiemkilkanazw,acałe
terytorium–kilkanaście.Rzeczwtym,żewiększośćznich–mimo
iżwciążpojawiasięwliteraturzeprzedmiotu–nicdzisiejszemuczy-
telnikowiwPolsceniemówi,mamywięcdoczynieniazeswegoro-
dzajukryzysemdesygnatu27.Możnabywybrnąćzproblemubiorąc
zawzórrozwiązanieNormanaDaviesawMikrokosmosieistoso-
waćwszystkieznanenazwynaprzemian,byzasygnalizowaćpro-
blemizmultiplikowaćperspektywy,przyciemniłobytojednakjeszcze
bardziejitakniewyraźnekonturykrainy28.Trudnowprawdzieod-
27Świetnąilustracjęproblemudajewydanyostatniowwyd.Pascala
przewodnikturystycznypokrajachbałtyckich,gdzieczęśćnazwłatgalskich
podanowwersjipolskiej,aczęśćwłotewskiej.ItakobokpolskichRzeżycy
iKrasławiajestLudza(pol.Lucyn,awinformacjiprzewodnikaopołącze-
niachautobusowychjakośLucyna!)iPreiïi(pol.Prele).Słynnyośrodek
kultureligijnegokatolikówmateżpolskąnazwę–Agłona(zamiastAglo-
na).Zob.MedardMasłowski,BernardPiotrowski,JarosławSwajdo,Paweł
Wójcik,Litwa,Łotwa,EstoniaorazObwódKaliningradzki,wyd.Pascal,
Bielsko-Biała2002,s.242–244.
28WprzypadkuWrocławiadużąrolęodgrywałyprzemianyhistorycz-
ne,wzwiązkuzczymmiastonazywałosięróżniewróżnychokresachswo-
