Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
JuliuszGardawski
(próba1000,wtym646respondentówpracujących).Będziemyjeokreślaliterminem
PAPI2018.BadaniatebyłycennymuzupełnieniembadańCATI2016,gdyżkwe-
stionariuszobejmowałponad300zmiennych,coumożliwiłogłębokąanalizępo-
szczególnychmodułówświadomościspołeczno-ekonomicznej(kwestionariuszbadań
CATI2016obejmowałzaledwie60zmiennych-natylepozwalałametodawywiadu
telefonicznego).Wtymrozdzialeograniczymysięjednakdoanalizyporównawczej
samegowskaźnikaGDU.
Prowadzoneprzezponadtrzydekadybadaniawizjigospodarkidobrzeurządzonej
dałypodstawędowyodrębnieniadwóchgłównychstrukturwizjiGDU(Gardawski
2021).ObecniezadamypytaniedotyczącedanychuzyskanychwbadaniachPAPI
2019,któryztychwariantówstrukturywizjiGDUzostałzrealizowany,oileoczy-
wiścieniepojawiłasiętymrazemnowa,oryginalnastruktura.
A.Strukturapierwsza,trójdzielna,zostaławyodrębnionajużnapodstawieba-
dańprzeprowadzonychw1991r.(Gardawski1992).Dominowałaonawwiększości
naszychbadań,obejmowaławizjehistorycznieukształtowanewinicjalnymokresie
transformacjispołeczno-gospodarczej(przełomlat80.i90.),anastępnieutrwalone
wdekadzielat90.Wizjeukładałysięwtriadęibyłyokreślonejakonumiarkowana
modernizacja”,ntradycjonalizm”inliberalizm”.
Wizjanumiarkowaniemodernizacyjna”(nnarodowejbezpiecznejgospodarki
rynkowej”)niekiedybyłaprzeznasokreślanajakomodalnadlapolskiejklasyrobot-
niczej,atakżedlaogółumieszkańcówPolski.Zawierałatrzywymiary:pierwszy-
tojakościowyrozwójpolskiejprzedsiębiorczościijejochronaprzedzagraniczną
konkurencją;drugi-torynkowymechanizmgospodarczy;trzeci-ograniczający
mechanizmrynkowywtakisposób,abyzwalczającnieefektywnościwskalimikro
(stanowiskopracy)imezo(zakładypracy,przedsiębiorstwa),niedopuszczałdobez-
robociawskalimakro(krajowej).
Wtejwizjiszczególnatreśćbyłanadawanapojęciukonkurencja,któranależała
dozasadonajwyższympoparciu.Analizyznaczeniazasadykonkurencjiwpolu
znaczeniowym,wytyczonymprzezkilkanaściezasadekonomicznychwskaźnika
GDU,dowodziły,żerespondencizasadniczonadawalijejpozytywnezabarwienie
emocjonalne.Kojarzylizzasobnymrynkiemtowarów,sprawiedliwąocenąilości
ijakościpracywzakładachpracyorazrozwojemkrajowegoprzemysłuiochroną
krajowejprzedsiębiorczości,zwiększającąjejmiędzynarodowąkonkurencyjność.
Wizjazawierałaakceptacjęprywatyzacjiprzemysłukrajowego,jednakprzezpolski
kapitałprywatny,natomiastpopierała,chociażrzadziej,noweinwestycjezagraniczne
wprzemyśle.Ważnebyło,żezasadękonkurencjikojarzonowprawdziezrozwiązania-
miefektywnościowymi,pociągającymipewnekosztyspołeczne(zwalnianiezbędnych
pracowników,zamykanienieefektywnychprzedsiębiorstw),leczniekojarzonolub
kojarzonosłabozryzykiembezrobocia.