Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Pojęcieisposobypomiarunierównościdochodowych
udziałudochodównajbogatszych10%społeczeństwadoudziałudochodów
najbiedniejszych10%społeczeństwa.Gdyporównujemyrozkładdochodu
wgrupach20%społeczeństwa(kwintylach),otrzymujemywskaźnikkwin-
tylowynierównościdochodowych(S80/S20).Należyondopodstawowych
wskaźnikówwykluczeniaspołecznego,atakżejestjednymzdwóch(obok
współczynnikaGiniego)głównychmiernikówumożliwiającychocenęnie-
równościrozkładudochodówwkrajachUniiEuropejskiej.Wskaźnikten
jestliczonydlarocznegoekwiwalentnegodochodudodyspozycjigospodar-
stwadomowego[GUS,2017,s.44].Zewzględunaporównanieskrajnych
wartościrozkładudanychbrakinformacjinatematzróżnicowaniadocho-
dówwśrednichwartościachrozkładu.Jednakżeanalizadynamikizmian
udziałówwposzczególnychgrupachdochodowychmożestanowićpewne
uzupełnienieanalizynierówności.
Chociażistniejerównoleglekilkainnychmiarnierówności,jaknp.in-
deksTeila1,tonajczęściejstosowanąmiarąnierównościdochodowychjest
współczynnikGiniego.Jesttomiarakoncentracjiwskazująca,żeimwyższa
jestwartośćwspółczynnika,tymwiększyjeststopieńkoncentracjidocho-
dów.Pokazujeonazależnośćpoziomurozproszeniadochodówodrówno-
miernegorozkładu.Przybierawartościmiędzy0i1,gdzie0oznaczaidealnie
równomiernyrozkładdochodów,a1tosytuacja,wktórejjednaosobapo-
siadacałydochód.Wpraktyce,np.wbaziedanychEurostat,współczynnik
Giniegojestprzemnożonyprzez100wceluułatwieniainterpretacji.Powsta-
ływtensposóbindeksGiniegotraktowanyjestzamienniezewspółczynni-
kiemGiniego.Popularnośćtejmiarywynikaprawdopodobniezłatwości
interpretacjiorazmożliwościgraficznegozaprezentowaniategowskaźnika.
WykorzystujesiędotegokrzywąLorenza.WartośćwspółczynnikaGiniego
przedstawiasięjakostosunekpolazawartegomiędzyliniąonachyleniu450
(obrazującąrównomiernyrozkładdochodów)akrzywąLorenza(opisującą
faktycznyrozkładdochodówdanejpopulacji)docałkowitegoobszaruznaj-
dującegosiępodlinią450[Malinowski,2016,s.23].WspółczynnikGiniego
13
1
IndeksTeilajestmiarąnierówności,któraodwołujesiędozjawiskaentropii.
Przyjmujewartościod0do1.Wartość1oznaczapełnąrówność,czyliwłaściwośćgrupy
badanychpolegającąnabrakumożliwościodróżnieniaposzczególnychjednostekze
względunaróżnicewzasobach.Jesttoczęstowykorzystywanymiernikwbadaniach
dekompozycjinierówności,wefekciektórychistniejenp.możliwośćsprawdzenia,
jakposzczególnegrupyspołecznenarażonenanierównościczywjakimstopniu
poszczególnerodzajetransferówzmniejszająnierówności.