Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
k.etòsÅÜeWéOleï.Çòen.a
negowieku54.JörgZimmermann,rozważającrecepcjęNietzschego
wsztucenowoczesnej,podkreślajejpermanentnycharakter55.Wisto-
cie,trudnobyłobyznaleźćjakieśruchyczytendencjeartystyczne
wznaczącejczęściXXwieku,wktórychwwiększymlubmniejszym
stopniuniepojawiłysięwątkinietzscheańskie;począwszyodwyko-
nywanychjeszczezażyciafilozofaprzezartystów
Jugendstilu
isym-
bolizmuilustracjido
Zaratustry
orazportretówpowstałychnaza-
mówienieArchiwumNietzschegowWeimarze.Niemiejsce,by
przedstawićtusystematyczniepejzażtegozjawiska,napotrzebytej
pracywartojednakwyakcentowaćniektórejegoaspekty.
Odwczesnegookresuwkręgachartystycznychautor
Narodzin
tragedii
zyskujeznaczenieprzedewszystkimwzwiązkuzradykal-
nymatakiemnawspółczesnąkulturępodporządkowanąnaukowej
itechnicznejracjonalności.Krytykatawspartanamotywiesztuki
jako
stymulansu
skierowanegoprzeciwcywilizacyjnejstagnacjiZa-
chodumiałaokazaćsięistotnymkomponentemróżnychprogramów
alternatywnejpraktykiartystycznej.
SzczególnieintensywnyokresprzypadanaschyłekwiekuXIX
ipoczątekXXstulecia,skądpochodząliczneświadectwalektury
dziełzmarłegow1900rokufilozofa.Możnatumówićofalowejre-
cepcjicałegośrodowiskaartystycznego,jaknp.Wiedeńnaprzełomie
___
___
___
___
___
_
54PomijamwtymmiejscurolęmyśliNietzschegowprocesiekształtowaniasię
naukowejdyscyplinyhistoriisztuki.ZnaczenietegopisarstwadlaprzykładowoAloisa
RieglaczyAby)egoWarburgajestzagadnieniemnatylespecyficznym,iżwymagałoby
osobnegowprowadzającegoomówienia.W.Lipp,
DenkmalundLeben:einDialogmit
RieglundNietzsche
,w:
Monumental
.FestschriftfürMichaelPetzetzum65.Geburts-
tag,hrsg.S.Böning-Weis,München1998,s.63-74;B.Roeck,
AbyWarburgsSeminar-
übungenüberJacobBurckhardtimSommersemester1927
,„Idea”10,1991,s.65-89;
M.Rampley,
Fromsymboltoallegory:AbyWarburg'stheoryofart
,„ArtBulletin”
79(1),1997,s.41-55.G.Didi-Huberman,
Sismographiesdutemps:Warburg,
Burckhardt,Nietzsche
,„CahiersduMuséeNationald'ArtModerne”(68),1999,s.4-20;
H.Pfotenhauer,
DasNachlebenderAntike.AbyWarburgsAuseinandersetzungmit
Nietzsche
,„Nietzsche-Studien”14,1985,s.298-313.
55J.Zimmermann
,NietzscheunddiebildenedeKunstderModerne.Wegeder
RezeptionvonMaxKlingerbisFrancisBacon
,w:
Artistenmetaphysik.Friedrich
NietzscheinderKunstderNachmoderne
,hrsg.B.Straka,G.Gorka-Reimus,Berlin
2000,s.35-49.Równieżponiżejwniektórychwątkachnawiązujedowywodu
zawartegowtymeseju.Innapracarysującaprzeglądowoszerokiespektrumrecepcji
tostudium:W.Schmied,
ImNamendesDionyzos.FriedrichNietzscheunddiebil-
dendeKunst
,w:
FriedrichNietzsche.PhilosophiealsKunst.EineHommage
,hrsg.
H.Friedrich,München1999,s.141-216.Por.teżH.Erbsmehl,
KulturkritikundGe-
genästhetik:ZurBedeutungFriedrichNietzschesfürdiebildendeKunstinDeutsch-
land1892-1918
,LosAngeles1993.
30
