Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NIEZWYKŁYNASTOLETNIMÓZG–CZASNAAKTUALIZACJĘ
Podobnie,mózgpoczątkowowytwarzaznaczniewięcejpołączeń,
niżpotrzebujewdzieciństwie,anastępnie,wkońcowejfazie
okresudojrzewanianastępujeUprzycinanie”(pruning),wwyniku
któregousuwanesązbędnepołączenia.Doświadczeniedyktuje,
którepołączeniasąprzydatne.Połączeniamózgowezostajązacho-
wane,jeśliczynnośćjestpowtarzana,tenieużywanezaśsązbędne
iobumierają.Byćmożewszkoleśredniejpłynniemówiłaś/mówi-
łeśpofrancusku.Jeślijednaknieużywałaś/używałeśgoodtamtej
pory,prawdopodobnieniebędzieszjużwstaniepłynnieposługi-
waćsiętymjęzykiem.Alebyćmożedaszradęprzypomniećsobie
kilkadobrzewyuczonychzwrotów.TwójmózgprzyciąłswojeUfran-
cuskiepowiązania”,abyniemarnowaćcennychzasobównacoś,
coaktualnieniemazastosowania.Właśnietosprawia,żemózgjest
bardzowydajnyiprzystosowujesiędośrodowiska.Przycinaniedo-
strajamózgdośrodowiska,wktórymsięznajduje,czyliprzystoso-
wujegododorosłegożycia.Dlategoto,jaknastolatekspędzaczas,
jestbardzoważne:powinnocizależeć,bymózgnastolatkaspecja-
lizowałsięwreagowaniunawzbogacone,różnorodneirozwijające
środowisko.Awięczadbajmyoodpowiednieśrodowisko.
Znastoletniegonanasze
Poprostuzałóż,żezachowanienastolatkówjestinne
Osobanastoletniaróżnisiępodwielomawzględamiodmłodszych
dzieci.Zachowanie,motywacjeisprawy,naktórychsięskupia,
zmieniająsięwrazzposzukiwaniemizdobywaniemprzezjejmózg
doświadczeńizadańrozwojowych,niezbędnychdoprzygotowania
siędoniezależnegożyciajakoosobadorosła.Wrazzpoczątkiem
okresumłodzieńczegonastolatkowiedążądoróżnychdoświad-
czeńżyciowych.Rodziceinauczycielemogąpodziwiaćszybkość
zmianwzachowaniunastolatków,nierzadkonastępującychzdnia
nadzień.Itaksamo,jakmożetobyćzdumiewającedlaosoby
dorosłej,możebyćzaskoczeniemdlamłodegoczłowieka.Doro-
ślimogąpatrzećnatowkategoriachstraty,alespędzanieczasu
9
