Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Nikt”wliteraturzeromaNtyczNej…
|
15
wypadkutonieWja”stajesięnicością,alewręczprzeciwnie–
znicościwyłaniasięWja”.Zarysowujesięprzytymwyraźnapara-
lelazaktemautokreacjiboskości.
KrytykasformułowanaprzezJeanaPaula,askierowanadoFich-
tego,opierasięnaprzeświadczeniuokoniecznościposługiwania
sięrozumempraktycznym,niedopuszczającym,abyrzeczbyła
utożsamianaznicością.Zniwelowanierzeczywistościempirycznej
wydałosięautorowiClavisFichtianapostępowaniemniesłusznym
inieuprawnionym.AwłaśnietakiezabiegiJeanPaulprzypisywał
Fichtemu11.
EfektemutożsamieniaświatazabsolutnymWja”jest,zdaniem
JeanaPaula,Wwieloboskośćlubwielość«ja»”(vielgöttereioder
viel=Icherei12).Skororzeczywistośćistniejeotyle,oilejestpro-
jekcjąabsolutnegoWja”,światówmusibyćtyle,ileowychabsolut-
nychpodmiotów.Każdajednostka,wyposażonawprzymiotyBoga,
jeststwórcąświata,należałobydodać:własnegoisubiektywnego.
Kosmoszaludniajązatemnieskończonepodmiotyorazwypełniają
stworzoneprzeznieświaty.
ProwadzącbadanianaddziełamiJeanaPaula–TitanemiHe-
sperusem–GiorgizaobserwowałaowąmultiplikacjęWja”,które
rozpraszająsię,abypogrążyćsięwchaosieinicości.Podmioto-
wość,którejdotyczydiagnozaJeanaPaula,zostałaokreślonaza
pomocąpojęcianichtsExistierendes,czyliabsolutnegoWja”,które
tworzącsię,jednocześniewykluczasiebieito,conimniejest.
WkonsekwencjirodzisięówNikt,opisywanyrównieżzapomocą
formułyNicht=Ich.Wmiejsceabsolutu,«ja»mającegobyćwspół-
towarzyszemBoga,samąboskością,pojawiasiępustka.WNikt
wkraczawpełnięnicościzpowodumarności«ja»”–napisała
GiorgiiprzytoczyłazakończenieClavisFichtiana:WIktowysłu-
chamojegolamentuipoznamnieteraz?Ja.Ktogosłuchaizna
mnienawieczność?Ja”13.
WopiniibadaczkifiguryNikogowystępującejwtwórczości
JeanaPaulaniemożnautożsamiaćzromantycznymnihilizmem.
