Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KsiążkaużytkowadladzieciimłodzieżywdrugiejpołowieXIXw.
15
J.Cieślikowskischarakteryzowałgatunkiksiążkidladziecizewzględu
nasytuacjęichodbioru.to:rozmowy,przestrogi,przechadzki,wie-
czoryczyszaregodziny(Cieślikowski,1985a,s.17).
Podstawowegatunki,któreomówionowartykule,to:gryizabawy,
naukiobyczajnościorazczytaniadomowe.Podokonaniubibliograficz-
nejanalizychronologiiedycjiustalono,żenajwięcejksiążektegotypu
wydanowlatach1865-1870oraz1890-1900.Dużyspadekprzypadana
lata1851-1860i1885-1890.Ogólniemożnastwierdzić,żewkażdym
kolejnympięcioleciuopublikowanowprzybliżeniuokoło30książek.
Największywzrostwydańgierizabawodnotowanowlatach1865-1870,
kiedyz7pozycjiopublikowanychwlatach1860-1865nastąpiłazwyżka
do21wydań.Największyspadekprzypadanalata1870-1875(z21do
10pozycji).Wlatach1880-1900liczbawydańbyłazbliżona.Dynamika
rozwojudrukównależącychdonaukobyczajnościuwzględnianajwięk-
szywzrostwydańwlatach1865-1870(z4do10pozycji)orazwlatach
1895-1900(z5do11pozycji).Największyspadekodnotowanowlatach
1885-1890(z9do3pozycji).Maksymalnąliczbęczytańdomowych
odnotowanowlatach1851-1860(16pozycji)orazwlatach1860-1865
i1870-1875(12pozycji).Krytycznyspadekprzypadanalata1855-1860
i1875-1880.Możnastwierdzić,żeod1875r.wydawanietychpublikacji
stopniowomaleje,dotrzechpozycjiwlatach1895-1900.Należywziąć
poduwagęfakt,każdygwałtownyspadekbądźwzrostwydańpubli-
kacjinajczęściejjestspowodowanynasyceniemrynkulubzmiennością
zapotrzebowanianadanyrodzajliteratury.
DrugapołowaXIXw.toczas,kiedyzwiększasięgronospecjalistów
wdziedzinieliteraturydladzieciimłodzieży.Gwałtownierośnieliczba
wydawców.JanJaworskipodaje,żew1864r.wWarszawiedziałało
21księgarńi17drukarń(Kuliczkowska,1975,s.21).Wydawcamiał
ogromnywpływnato,jakbędziewyglądałaksiążka.Wieluznichpo-
siadałowłasnedrukarnie.Wśródwydawcówdziecięcejksiążkiużytko-
wejpierwszemiejscezajęłowydawnictwoSamuelaiMaurycegoOrgel-
brandawWilnie,drugie-WydawnictwoZabawiGierPedagogicznych
wWarszawie,trzecie-firmawydawniczaGustawaGebethneraiRo-
bertaWolffazWarszawy.Tegotypupublikacjeogłaszałydrukiem
takżeoficyny:MichałaArctawWarszawie,JózefaChociszewskiego
wPoznaniu,JulianaMülllerawWarszawie,WładysławaGubrynowicza
iWładysławaSchmidtaweLwowie,HenrykaMerzbachawWarsza-
wie,KarolaMiarkiwMikołowie,JanaAndrzejaPellarawRzeszowie.
Główneośrodkiwydawniczeksiążkiużytkowejto:Warszawa,Wilno,
Poznań,Lwów,MikołówiRzeszów.Spośródzakładówpoligraficznych
produkującychtegotypuksiążkinależywymienić:drukarnięWacława