Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KsiążkaużytkowadladzieciimłodzieżywdrugiejpołowieXIXw.
17
ce,5-tablicelitograficzne,8-drzeworyty,9-litografie,14-obrazki
kolorowe,4-kostkędogry,1-stalorytykolorowane,1-oprawę
chromolitograficzną.
Gryizabawy
Gryizabawytoksiążkiużytkowe,wktórenajbardziejwyraziście
wpisanajestichfunkcjonalność.Uwydatnionajesttufunkcjanauki,za-
bawyirozrywkiorazfunkcjaintegrowaniasięześrodowiskiemrówieś-
ników.Właśniewczasiewspólnejgryizabawyzacieśniająsięwięzi
rodzinneiprzyjacielskie.Wspontanicznysposóbrozwijasięwyobraź-
niaiciekawośćświata,taknaturalnadladziecka.Współczesnypsycho-
logÉdouardClaparèdeuważał,żendzieckojestpoto,abysiębawić”.
J.Cieślikowskiokreślałzabawęjakodzieciństwo,itodzieciństwonie
tylkojakookreswżyciuczłowieka,leczistanjegousposobienia,aby
mógłonbezkompromisowozanurzyćsięwżywiołzabawy.nStworzone
dozabawyjestnietylkodziecko,aleidorosły”(Cieślikowski,1985b,
s.214).Próbęklasyfikacjigierizabawwedługróżnychzasadprzed-
stawiłwłaśnieJ.Cieślikowski.FrédéricQueyratdzieliłgryna:dzie-
dziczne,naśladowczeorazopartenawyobraźni.Zewzględunaczynnik
wychowawczyKonradLangewyróżniłgry:ruchowe,kształtującezmy-
sły,artystyczneorazsprzyjającerozwojowiinteligencji.WalerianSi-
korskiuwzględniałgrysprzyjającerozwojowimyśleniaabstrakcyjnego
iutrwalającesamowiedzę.KarolGrossdzieliłjenate,którerozwijają
zmysły,nazabawyruchuiwyższychzdolnościduchowych,aB.Peraz
nawyuczone,swobodneizabawy-zajęcia(Cieślikowski,1985b,s.17).
Wpolskimpiśmiennictwienaukowymfolklordzieciimłodzieżyzostał
wyodrębnionyporazpierwszyprzezŁukaszaGołębiowskiegowpra-
cyGryizabawyróżnychstanów(1831).Wyróżniłongryizabawy
dla:niemowląt(klaskanie,sroczka),dziecistarszych(chowaniesię,bąk),
małychdziewczynek(zabawylalką,taniec)itzw.grystudenckie,czyli
młodzieżyszkolnej(grywpiłkę,ślizgowe)(Waksmund,2000,s.57-58).
Tematgierizabawpojawiasięw49,05%badanychdruków.Ze
względunaichpokaźnąliczbępodzielonojena5grup:zabawymanu-
alne-28,6%;grytowarzysko-edukacyjne-27%;zagadki,łamigłówki
irebusy-16,5%;gryizabawygimnastyczne-18,8%;zabawkizobraz-
kamiiwierszykami-9%.
Zabawymanualnetodziedzina,którązajęlisięniemieckipedagog
FryderykFroebel(1782-1852)iAdolfDygasiński(1839-1902)prze-
noszącynapolskigruntideeFroeblowskieiobjaśniającyjegoprace.