Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rok1918–rozmowazJanemJackiemBruskim
Rozmowanumeru
9
rewolucjąnarodową,aniezależnieod
tegotrwałanadDniepremodrębna
rewolucjachłopska.
Paradoksemjestto,żeakurat
nadDnieprem,aniewGalicji,
zaczętonajpierwwcielaćwżycie
pomysłnaautonomię,anastępnie
napaństwoukraińskie.
Wybuchrewolucjilutowejzaskoczył
większośćsiłpolitycznychnaterenie
imperiumrosyjskiego.Takżeukraiń-
skainteligencjaniespodziewałasię
takiegorozwojuwydarzeń.Program
elitwKijowiebyłreakcjąnakolejne
wydarzenia,całyczassilnieewoluował.
Początkowowysuwanoumiarkowane
żądania.Gdywmarcu1917roku
powstałaUkraińskaCentralnaRada,
byłaonaczymśwrodzajuklubudys-
kusyjnegointeligentów,przedstawi-
cieliróżnychorganizacjispołecznych,
którzyzebralisię,bydebatować,jak
wykorzystaćdlasprawyukraińskiej
rewolucjęwPiotrogrodzie.Szybko
jednakprzekształciłasięonawrealny
ośrodekwładzy,rodzajquasi-parla-
mentuukraińskiego.Tegowymagała
sytuacja–programbudowaniaauto-
nomiinaUkrainiewramachzdemo-
kratyzowanejRosjiuzyskałpoparcie
inteligenckiegoKongresuNarodo-
wego,anastępniedwóchzjazdów–
ukraińskichdelegatówchłopskich
iwojskowych.TodawałoCentralnej
Radziesilnymandat,pozwalającyjej
wysuwaćkolejneżądaniapodadresem
rosyjskiegoRząduTymczasowego.
Wczerwcu1917rokuRadaogłosiła
IUniwersał,wktórymproklamowała
autonomięUkrainy.Mocnowzburzyło
tokręgipolitycznewPiotrogrodzie,
ostatecznieudałosięjednakosiągnąć
kompromis.MinistrowieRząduTym-
czasowegonaczelezAleksandrem
KiereńskimprzybylidoKijowana
rozmowyzUkraińcami.Potrudnych
negocjacjachuznaliCentralnąRadę
iwyłonionyprzezniąrząd,Sekretariat
Generalny,zapodległyPiotrogrodowi,
aledysponującysporymzakresem
uprawnień,lokalnyośrodekwładzy.
Żądaniastronyukraińskiejnieposzły
wtedyjeszczezbytdaleko,niemyślano
wżadnymrazieoseparacjiodRosji.
Ukraińcystalisięnatomiastliderami
ruchunarzeczfederalizacjibyłego
imperium.Wewrześniu1917roku
wKijowiezebrałsięogólnorosyjski
KongresNarodowości,któremuton
nadawalidziałaczeCentralnejRady.
Jejprzewodniczący,profesorMychajło
Hruszewski,roztaczałwizjęprzekształ-
ceniapaństwarosyjskiegowStany
ZjednoczoneEuropyWschodniej.
ByłotowtedymaksimumżądańUkra-
ińców,więcejsobieniewyobrażano.
JaksojusznicyRosji–Wielka
BrytaniaiFrancja–ocenialipostu-
latyCentralnejRadywKijowie?
Ukrainaodgrywałajakąkolwiek
rolęwpolitycepaństwententy?
Do1917rokutraktowanoproblemy
Ukrainyjakowewnętrznąsprawę
imperiumrosyjskiego.Sytuacjazaczęła
