Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Kronikaikomentarze
AzjaCentralna,MarekMatusiak
„Sytuacjarewolucyjna”
wielokrotniezapewniał,żedzierżawaMa-
wKirgistanie?
nasuprzezStanyZjednoczonezakończysię
WKirgistaniewostatnichmiesiącach
definitywniewrazzwygaśnięciemobecnej
przybierająnasilezjawiska,którychsplot
umowyw2014roku.Jednakpodwpływem
doprowadziłw2010rokudoobaleniaprezy-
rozmówzprzedstawicielamiUSA,między
dentaKurmanbekaBakijewa:pogarszające
innymisekretarzemobronyLeonemPanettą,
sięstosunkizRosją,wzrostnapięćnalinii
którywmarcubyłwKirgistanie,stanowi-
północ-południekraju,pogorszeniesytu-
skoBiszkekuwydajesięewoluowaćido-
acjisocjalnej.Sytuacjęwpaństwiedodat-
puszczaćprzedłużeniedzierżawyManasu
kowoutrudniasłabośćwładzycentralnej,
jakoobiektucywilnegoikomercyjnego.Dla
niekontrolującejwpełnipołudniakraju
Moskwy,którapostrzegaregionjakosferę
orazutrzymującysięwtymregioniekon-
uprzywilejowanychinteresówipodejmo-
iktetnicznymiędzykirgiskąwiększością
waławprzeszłościszeregpróbusunięcia
amiejscowymiUzbekami,którywczerwcu
AmerykanówzManasu(nielojalnośćwtym
2010rokudoprowadziłdomasowychpo-
względziebyłagłównympowodemdziałań
gromówantyuzbeckich(ponad420ofiar
wymierzonychwprezydentaBakijewana
śmiertelnych).Trudnowyrokować,jakroz-
początku2010roku),takiscenariuszjest
wijaćsiębędziewnajbliższychmiesiącach
niedoprzyjęcia.Moskwamożezaakcep-
sytuacjawKirgistanie,jednakpowyższe
towaćamerykańskąobecnośćnaManasie
czynnikizwiększająprawdopodobieństwo
wyłączniejakoelementpakietowegoporo-
nowegokryzysu.
zumieniarosyjsko-amerykańskiegowdzie-
Choćsprawującyurządprezydentapań-
dziniebezpieczeństwa,niezaśjakoelement
stwaodgrudniaubiegłegorokuAłmazbek
stosunkówkirgisko-amerykańskich.
Atambajew(wcześniejodkwietnia2010
ŚrodkiemmającymskłonićBiszkekdo
premier)postrzeganyjestjakopolitykpro-
przyjęciarosyjskichwarunkówwkwestiach
rosyjski,stosunkinaliniiMoskwa-Biszkek
gospodarczychorazdopożądanegozała-
ulegająwciąguostatnichmiesięcysystema-
twieniasprawyManasugroźbyobjęcia
tycznemupogorszeniu.Moskwadomaga
całościeksportowanegodoKirgistanupali-
sięmiędzyinnymioddaniakontrolinad
wacłamieksportowymi(obecnieponad60
zakłademzbrojeniowymDastan(produ-
procentdostawjestznichwyłączonych),co
kującymtorpedy)wzamianzaanulowanie
przyczyniłobysiędoznacznychpodwyżek
kirgiskichdługóworaz75procentudziałów
cendetalicznych,bolesnychdlaludności
wplanowanychinwestycjachwkirgiską
zwłaszczawprzededniurozpoczęciaprac
hydroenergetykę.Biszkekniegodzisięna
polowych.Biszkekzapowiada,żenieprzyjmie
takiewarunkiisugeruje,żealternatywądla
tychwarunków.Wtymkontekściewarto
Rosjimogąbyćinwestycjechińskie.Wy-
przypomnieć,żewprowadzenieprzezRosję
stąpiłtakżezżądaniemspłatyzadłużenia
cełeksportowychnapaliwabyłojednym
zadzierżawębazylotniczejwKanciepod
zgłównychczynnikówosłabiającychpo-
Biszkekiemorazzmianynastanowiskuse-
zycjęBakijewaw2010roku.
kretarzageneralnegoOUBZ(obecniefunk-
Wwymiarzewewnętrznymwostatnich
cjęsprawujeRosjaninNikołajBordiuża).
miesiącachmożnazaobserwowaćnarasta-
Cieniemnastosunkachobupaństwkła-
nietradycyjnegokonfliktunaliniipółnoc-
dziesiędodatkowosprawaamerykańskiej
-południe.ObalonyprezydentKurmanbek
obecnościwojskowejnalotniskuManas
Bakijew,jakteżwiększośćelitzczasów
podBiszkekiem.PrezydentAtambajew
jegorządów,wywodziłsięzpołudniakraju