Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
RozdziałI.NajdawniejsimieszkańcyobecnegoterytoriumMeksyku
wytwarzanychwMezoameryce.Wśródjejformprzeważająmiseczkiipółko-
listetecomates11orazpękategarnkizszyjką.Między2500a200p.n.e.osiadły
trybżycia(wwioskach)irolnictwoupowszechniłysięwnadjeziornejDolinie
Meksyku.ProcestenbardzodobrzeprzebadanonastanowiskuTlapacoya-
Zohapilco,natomiastwdolinieTehuacántegorodzajuzmianyzaszłydopie-
row1500p.n.e.Wypadawspomnieć,żepanoramętejepokitworzyło
niezróżnicowaneśrodowiskowiejskie,ponieważżadnawioskanieprzyjęła
rolistolicylubregionalnegoośrodkadominującego.PierwsirolnicyzDoliny
Meksykuniewytwarzaliceramikiużytkowej,chociażlepiliglinianefigurki.
Wokresie1400-1150p.n.e.mieszkańcytegoregionu,atakżeludziezdoliny
TehuacánidolinOaxakiwyrabialiceramikępolerowanązczerwonądekora-
cjąnapłowejglinie(rojosobrebayo);figurkiztejepokizwykleprzedstawiają
nagiekobietywpozycjistojącej,zoczamiiustamizaznaczanyminakłuciem,
łączonezwczesnymkultempłodności.
NajstarsząceramikązterenuzachodniegoMeksykujesttawytwarzana
przezkulturęCapacha,zidentyfikowananapodstawiemateriałuarcheo-
logicznegopochodzącegozpochówkówlubzprostych,niezbytgłębokichfos
natereniestanówColimaiJalisco.Początkitejtradycjisięgająok.1750p.n.e.,
aobejmujeonamiski,garnki,pojemnikiozłożonejformie,monochroma-
tycznetecomatesozewnętrznejpowierzchnipolerowanejigładkimwykoń-
czeniudekorowanymmalowanymiwzoramiinakłuciami.Czterygłówne
formyceramicznetonaczyniatrójdzielne(hiszp.trífdos;dzbanyopodwój-
nymkorpusiepołączonetrzemarurkami),innegorodzajuzłożonenaczynia
trójdzielne(dzbanpołączonytrzemakulistyminaczyniami),naczynia
wkształciewydłużonejtykwy(bules;kalebasy)oraznaczyniazuchwytem
iwylewem.Tedwieostatnieformywykazująznacznepodobieństwodotra-
dycjigarncarskichEkwadoru,szczególniedotradycjifazyValdivia(4000-
-1500p.n.e.)ikulturyMachalilla(1500-1200p.n.e.).Trzebapodkre-
ślić,żewcałymokresiedziejówprekolumbijskichkulturyzachodniego
Meksykuwykazywałyniezaprzeczalneanalogiedokulturpółnocno-zachod-
niejAmerykiPołudniowej,cotłumaczysięistnieniemhandlumorskiego
wzdłużwybrzeżyPacyfiku.Naczyniatrójdzielneoraztezuchwytemiwyle-
wemuważasięzadziełaocharakterzerytualnym,gdyżnajprawdopodobniej
symbolizowałykontaktmiędzyziemiąazaświatami.
NajstarszaarchitekturafuneralnaMezoamerykipochodzizElOpeño
wstanieMichoacán,gdzieznalezionotuzinpodziemnychizb,doktórych
prowadzikorytarzzeschodami.Schodytzw.Grobu7składająsięzdziewię-
ciustopni(liczbatasymbolizujepoziomyzaświatów).Możliwe,żetenrodzaj
architekturypodziemnejmiałoddawaćideęziemijakomacicyprzyjmującej
swojezmarłedzieci.ZarównowkulturzeCapacha,jakiwkulturzeElOpeño
11
Tecomate-zaokrąglony,baniastypojemnikbezwyodrębnionegowylewu,przypominają-
cykształtemowocetykwy(przyp.tłum.).
