Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
RozdziałI.NajdawniejsimieszkańcyobecnegoterytoriumMeksyku
zpochówkuwElOpeño,opatrzonyjestznakiemkrzyżującychsiępasów,
znakiemX,jednązniewielucecholmeckich,jakieodnajdujemywzachod-
niejczęścikraju.NapołudnieodstanuSinaloaznajdujesięstanowisko
ElCalón,gdzieodkopanokopiecztamtejepoki,wkształciepiramidy.
Ok.800r.p.n.e.pojawiłysiępierwszegrobyszybowewrejonieMascota
(północnywschódstanuJalisco),wktórychznajdowałasięceramika
Capacha.Tentyparchitekturyfuneralnejskładasięzpionowegodołuoróż-
nejgłębokości,któraupodstawyłączysięzkomorą.Jegoodpowiednikkul-
turowyznajdujesiępozaMezoameryką-takiekonstrukcjespotykasię
bowiemwKolumbii,EkwadorzeiPeru.Zdrugiejstronydatowanąna890-
-300p.n.e.ceramikęCapachaodnaleziononawybrzeżustanówNayarit
(SanBlas)iJalisco(dolinyBanderasiMascota),podobniejakglinianerzeźby
odkrytewtejsamejokolicyorazwTlalpiewstanieJalisco.Przypominająone
tezElOpeñoisądatowanenaok.300r.p.n.e.Takieznaleziskaprzyczynia-
jąsiędowypełnienialiczącejczterystalatpustkiwdziejachzachodniego
Meksyku,gdyżniedysponujemyżadnymiinnymiinformacjamioprocesie
kulturowymnatymobszarzeporoku800p.n.e.
WdolinachOaxakinastąpiłwtymokresieznacznywzrostliczbyludno-
ści.Możnadostrzecwyraźnąhierarchizacjęzamieszkiwanychośrodków,za-
czynająteżbyćwznoszonebudowleocharakterzepublicznym.Największe
znaczeniemiałośrodekwSanJoséMogote.Wlatach1150-850p.n.e.istnia-
łytamliczneplatformyzcegłyadobeikamienia.Wokolicyznajdowałysię
różneosadyomniejszymznaczeniu,zaopatrująceSanJoséMogotewróżne
produkty.Należaładonichm.in.wioskaSalinas,któradostarczałasól.
Między850a700p.n.e.SanJoséMogotebyłopodzielonenaróżnedzielnice
wyspecjalizowanewprodukcjirękodzielniczejokreślonegorodzaju.Wjed-
nejztakichdzielnic,zajmującejsięwyrobemlusterzmagnetytuipirytu,
wykopanoStrukturę16(rezydencjarodzinyowysokiejrandzespołecznej),
którajużwtedywyposażonabyławmałysystemirygacyjny.Wowejepo-
cepojawiająsiędwasposobysprawowaniakultureligijnego:publiczny
idomowy.Pierwszyznichpraktykowalimężczyźniwspecjalniedotego
przeznaczonychpomieszczeniachiprzyużyciuróżnychrytualnychroślin
(m.in.tytoniu)wymieszanychzwapnem,podczasgdykobietyodprawiały
rytuałyupamiętniająceprzodkówwewnętrzudomostw,posługującsięfigur-
kamizterakoty.Wlatach700-500p.n.e.pojawiłysięwtymobszarzeróżne
tworypolityczne;zwiększyłasięliczbabudowlipublicznych,któreosiągnęły
większerozmiary,czegoprzykłademjestmający15mwysokościKopiec1
wsamymSanJoséMogote.Rozwójtenzwiązanybyłzpojawieniemsięno-
wejgrupyspołecznej,którazarządzałapracą,kultemreligijnymorazbogac-
twami.Wtymsamymokresierozpoczęłasiępraktykawznoszeniarzeźbionych
monumentówztekstamihieroglificznymiiscenamiukazującymijeńców.
PoparciemtejtezyjestznalezionawSanJoséMogote,międzystrukturami
14i19,Stela3,naktórejjeniecwojennyprzedstawionyjestzdatą1-Ruch
