Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
RozdziałI.NajdawniejsimieszkańcyobecnegoterytoriumMeksyku
Ok.600-500r.p.n.e.pojawiasięośrodekprotomiejskiCuicuilco,ajego
powstanieoznaczakoniecśrodkowegookresupreklasycznegowDolinie
Meksykuistanowikulminacjędługiej,ewolucyjnejsekwencjiopartejnauda-
nejeksploatacjiśrodowiska.
Doniedawnauważano,żeokresypreklasyczneśrodkowyipóźnybyły
najważniejszymiokresamiwdziejachDolinyPuebliiTlaxcali,gdyżwepo-
kachtychnastąpiłodużezagęszczeniedemograficzneizwiększyłasiękon-
centracjaosadludzkich,przyczymniektóreznichosiągnęłyznaczne
rozmiary.WśrodkowymokresiepreklasycznymośrodkitakiejakGualupita,
TlalancalecaiXochitecatlwybiłysięjakonajwiększeinajbardziejzłożone
osadywrejonieTlaxcali,podczasgdyColotzingoosiągnęłonajwyższąrangę
wregionieAtlixco,atęsamąrolęnazachodzieDolinyPuebliiTlaxcaliode-
grałoCoapan.Inneważneregionalneośrodkiwśrodkowymokresieprekla-
sycznymtoMoyotzingo,Necaxa,Nexapa,Texmelucaniprzedewszystkim
LasBocas,znanezprodukcjinajbardziejeleganckiejiwyszukanejceramiki
należącejdoolmeckiejtradycjikulturowej.Byłytoprzedstawiającepucu-
łowatedzieciwydrążoneglinianefigurki,pokrytebiałąangobą,starannie
polerowaneizdobionecynobrem.Zachowałysięrównieżnaczyniazwyobra-
żeniamizoomorficznymiiwielkaliczbapojemnikówzezdobieniamiotema-
tycereligijnej.Należyzaznaczyć,żenanaczyniachzLasBocaspojawiasię
najbogatszaikonografiasztukiolmeckiejnaglinie.
NajważniejszymośrodkiemtegookresuwdolinieMorelosjest
Chalcatzingo,któregousytuowaniejestzgodnezosiąpółnoc-południe,po-
dobniejakwLaVenta.Wpółnocnejczęścitegostanowiskaznajdująsięrzeź-
byireliefynaskalnewstyluolmeckim,zktórychsłynietomiejsce.Większość
znichjestwyciosanawskalistychzboczach,którestanowiączęśćgóryzna-
turalnąkopułą.Ichtematykajestzróżnicowana,zarównoprosta,jakizłożo-
na:otwartapaszczajaguaralubczeluśćjaskini,zktórejwyłaniasięwładca
kojarzonyzdeszczem,ceremoniezudziałemosóbwmaskachptakówiwy-
obrażeniahybrydowychstworówzeznakiemzłożonymzdwóchliniiprzeci-
nającychsiępodkątemlubznakiemwkształcieliteryX(tzw.krzyżem
św.Andrzeja),przedstawionepodczasatakunaludzilubichpożerania.
WiększośćpozostałościarcheologicznychChalcatzingopochodzizfazy
Cantera(700-500p.n.e.),prawdopodobniełączniezwielkimplacemowy-
miarach120na70m,zamkniętymprzezniskikopiecpodobnejdługości.
Zasiedlanietejprzedhiszpańskiejosadyzaczęłosięjednakdużowcześniej,
mianowiciepodczasfazyAmate(przed1110p.n.e.).Uznajesię,żeztejwła-
śniefazypochodządwiestrukturyarchitektoniczne(wjednejznichznale-
zionojadeitowąstatuetkę).WfazieBarranca(1100-700p.n.e.)wybudowano
Monument22,któryjestgigantycznymołtarzemmającym4,4mdługości,
zfasadąpokrytąabstrakcyjnymirysunkamiornamentalnymi,jednakwoczy-
wistysposóbzwiązanymizolmeckimmotywemantropomorficznegojagu-
ara(człowiek-jaguar).
