Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp.Pozadefinicją.Romantyzmbrytyjskiwtedyidziś
O11
geniuszy,podkreślającróżnorodnośćliteraturybrytyjskiejnaprzełomie
XVIIIiXIXw.orazkoniecznośćczytaniazapomnianychtwórcówwcelu
zrozumieniaautorówkanonicznych.McGannargumentowałzaś,iżba-
daczeromantyzmubezkrytycznieprzejęliideologięstworzonąprzez
samychromantyków,codoprowadziłodozafałszowaniaiuproszczenia
obrazuepoki,adziełaliterackiemusząbyćstudiowanejakowytwory
warunkówhistorycznychirealiówspołecznych,wjakichpowstały.
DziękipostulatomButleriMcGannazostałoznacznierozszerzo-
nepolebadańnadromantyzmem.Tradycyjnieromantyzmbrytyjski
uznawanozaczasrozkwitupoezjilirycznej;obecniewskazujesię
naznaczenierozwojupowieści,eseistyki,dramatuiteatru.Wlatach
osiemdziesiątychXXw.rozpoczęłysiębadanianadzaniedbanąwcześ-
niejtwórczościąkobiecą.Wobectrudnościspójnejdefinicjitegokie-
runkuwlatachdziewięćdziesiątychMcGann,awśladzanimMichael
O’Neillsięgnęlipoterminflliteraturaokresuromantyzmu”dlapodkreś-
leniaróżnorodnościzjawiskliterackichtejepoki14.
Jednakobecniewwiększościpublikacjipojawiasięznowusłowo
flromantyzm”15–możedlatego,żewhistoriiliteraturyistniejepotrze-
baklasyfikacjiiperiodyzacji,chociażzdajemysobiesprawę,jakbardzo
mogąonebyćzwodnicze.JakzauważaJamesChandler,dominujeten-
dencjadomyśleniaoromantyzmiewkategoriachpolitycznychispo-
łecznych,azapoczątektejepokiczęstoprzyjmujesiędatywielkichwy-
darzeńwolnościowychXVIIIw.,takichjakrewolucjafrancuska(1789),
rewolucjaamerykańska(1776)czyuznanieamerykańskiejniepodleg-
łościwroku1783.Zkoleizakoniecepokizwykleuważasięrok1832,
kiedytoparlamentbrytyjskizatwierdziłuchwałęoreformie,któraroz-
szerzałaprawogłosudlaklasśrednich16.
14TheNewOxfordBookofRomanticPeriodVerse,red.J.J.McGann,OxfordUniver-
sityPress,Oxford1993;LiteratureoftheRomanticPeriod,red.M.O’Neill,Clarendon
Press,Oxford1998.
15
Zob.np.Romanticism.AnOxfordGuide,red.N.Roe,OxfordUniversityPress,Ox-
ford2005;F
.Burwick,AHistoryofRomanticLiterature,WileyBlackwell,Oxford2019.
16J.Chandler,Introduction,[w:]EnglishRomanticLiterature,red.J.Chandler,Cam-
bridgeUniversityPress,Cambridge2009,s.2.
