Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
państwa.5Wgospodarcerynkowejdecyzjedotyczącetego,coiwjakichilościach
będzieprodukowane,wjakisposób,tzn.przyużyciujakichmetodtechnicznych
orazdlakogopodejmowaneprzezsuwerennepodmiotygospodarcze,kieru-
jącesięwłasnyminteresemipostępującezgodniezzasadamiracjonalnościgo-
spodarowania.6
Ważnympodkreśleniajestrównieżfakt,wgospodarceryn-
kowejtosamikonsumencidecydują:cokupują,kiedy,gdzie,ileproduktówna-
bywająitp.Możnazatemstwierdzić,żewgospodarcerynkowejzarównoprodu-
cenci,jakikonsumencimają(wramachobowiązującegoprawa)swobodępo-
dejmowaniadecyzjirynkowych.Podstawąpodejmowaniatychdecyzjiinfor-
macjepłynącezrynku,m.in.cenydóbriusług,cenyczynnikówwytwórczych,
płace,stopyprocentowe,poziomzysku,kursypapierówwartościowych,walut
orazoczekiwaniapodmiotówgospodarczychcodoichkształtowaniasię
wprzyszłości.Decyzjemogąbyćwpewnymstopniumodyfikowaneprzezpań-
stwowzwiązkuzustaleniemprzeznie,np.stóppodatkowych,nakładaniemlub
zmianąceł,ustaleniemminimalnychlubmaksymalnychcen,minimalnychpłac,
ograniczeniemwahańkursówwalutowych,kształtowaniemsystemuubezpie-
czeń,zakresuopiekisocjalnejitp.Skrajnąpostaciągospodarkirynkowejbyłaby
gospodarkawolnorynkowa,pozbawionacałkowiciewpływupaństwa-taka
jednakwspółcześnienieistnieje.Istniejącenatomiastformy(odmiany)gospo-
darkirynkowejcechująsiętrzemawyróżnikamiustrojowymi:
+racjonalnościąekonomiczną-oznaczato,żekoniecznajestdominacjapry-
watnejwłasności.Tylkoonazapewniatroskęiodpowiedzialnośćwłaścicieli.
Przedsiębiorstwapaństwowenigdyniebyływstaniewpełniprzestrzegać
zasadracjonalnościekonomicznej,
+charakterempieniężnym-podstawągospodarkirynkowejjestpieniądz.
Pełnionrolęparametru,wycenydokonywanezajegopomocązawsze
miarodajnedlaocenyefektówgospodarowania.Wielkościpieniężnewgo-
spodarcerynkowejpodstawąpodejmowaniadecyzjigospodarczych,
+mechanizmemrynkowym,którypowinienmiećzdolnośćciągłegorównowa-
żeniagospodarki,weryfikacjioferty,dostarczaniaargumentówdopodej-
mowaniadecyzji.7
5NasiłowskiM.:Systemrynkowy,KeyText,Warszawa1998,s.19.
6SwadźbaS.:Systemygospodarczeiichewolucja,AE,Katowice2000,s.32.
7WojtynaA.:Nowetrendywzachodniejteoriiekonomii,WNPWN,Warszawa1998,s.75.