Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
metodywprzemyśle.Przemysłmleczarskiwykorzystywałgodoprodukcjimle-
kawproszkudlawojska.Oczywiścieodtegoczasuwprowadzonowieleulep-
szeńmetody.Umożliwiłotorozwinięcietechnologiiprodukcjiwysokiejjako-
ścisypkichproszkówzszerokiejgamymateriałów,wtymżywności,farmaceu-
tyków,mydeł,nawozów,glinekiinnychproduktów.Technikaspraydryingbyła
porazpierwszywykorzystanajakometodaimmobilizacjizwiązkówaktywnych
jużwlatach30.XXwieku.Wtedywłaśniezastosowanojąwceluunieruchomie-
niasubstancjismakowychzzastosowaniemmaltodekstryn.Zbiegiemlattechnikę
tęstosowanodoimmobilizacjiinnychsubstancjioaktywnościantyoksydacyjnej,
enzymów,farmaceutyków.Technikaizainteresowanieniąosiągnęłyszczytwcią-
guostatnichdwudziestulat.Wtedyteżbardzorozwinąłsiętematimmobilizacji
probiotykówzzastosowaniemmiędzyinnymitejmetody[31,32].
LiofilizacjęwynalazłJacques-Arsèned’ArsonvalwCollegedeFrance
wParyżuw1906roku.Podobniejaktechnikaspraydrying,wtrakcieIIwojny
światowejszerokowdrożonotęmetodęwcelukonserwacjisurowicykrwi.Od
tegoczasuliofilizacjastałasięjednymznajważniejszychprocesówkonserwa-
cjiwrażliwychnaciepłomateriałówbiologicznych.Wlatach50.XXwiekuroz-
poczętoprzemysłowąliofilizacjężywności.Odtegomomentuwhistoriitech-
nikafreeze-dryingjeststosowanajakopodstawowametodakonserwacjiżyw-
ności,farmaceutykówiszerokiejgamyinnychproduktów.Równolegle,oprócz
opracowywanianowychmetodprezerwacjisamejżywnościczyinnychsub-
stancji,rozwijałysięmetodyimmobilizacjisubstancjiaktywnychzzastosowa-
niemnaturalnychpolimerów,którenastępniemogłymiećzastosowaniewróż-
nychdziedzinachprzemysłu-główniewprzemyślespożywczymorazfarmaceu-
tyce.Podobniejakwprzypadkutechnikispraydrying,immobilizacjasubstancji
aktywnychzwykorzystaniemmetodyfreeze-dryingzaczęłaszczycićsięogrom-
nymzainteresowaniemdopierozpoczątkiemXXIwieku.
PoczątkitechnikiEHD(elektrohydrodynamicznej)jakoopłacalnejtechniki
przędzeniawłókiensięgająwczesnychlat30.XXwieku.W1934rokuFormhals
opatentowałswójpierwszywynalazekdotyczącyprocesuiaparaturydowytwa-
rzaniasztucznychwłókienzapomocąładunkówelektrycznych.Dopierowla-
tach60.XXwiekuTaylorzapoczątkowałfundamentalnebadanianadprocesem
formowaniastrumieniapolimeruwprocesieEHD.W1969rokuTaylorzbadał
kształtkroplipolimerupowstającejnaczubkuigłyzmieniającysiępodwpływem
polaelektrycznegoiwykazał,żejesttostożek,anicipolimerusąwyrzucane
zwierzchołkówstożka.Tenstożkowykształtkropliroztworupolimerubyłpóź-
niejokreślanyprzezinnychbadaczyjako„stożekTaylora”.Badającszczegółowo
różnelepkiepłyny,Taylorustalił,żedozrównoważenianapięciapowierzchnio-
wegopolimeruzsiłamielektrostatycznymiwymaganyjestkąt49,30.Stożkowy
kształtstrumieniajestważny,ponieważokreślapoczątekgradientówprędko-
ścirozciąganiawprocesieformowaniawłókien.W1987rokuHayatiwrazze
22
