Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
na„otwarty”charakterżyciaspołecznego,zwielokrotnieniekontekstówdziałaniairóżnorodność
ośrodków„władzy”rośnieznaczeniewyborustylużyciawkonstruowaniuwłasnejtożsamości
iorganizowaniucodziennejaktywności.Głównymczynnikiemstrukturacjitożsamościjednostkistajesię
refleksyjneplanowanie,którezeswejnaturyzakładaocenęryzykanapodstawiedanychdostarczanych
przezsystemywiedzyspecjalistycznej.
Zaraznapoczątkunależywyjaśnićewentualneniejasnościcodozwiązkustylużyciazplanowaniem
życia.Ponieważpojęciestylużyciazostałoprzejęteprzezreklamęiinneśrodkipromocjidóbr
konsumpcyjnych,możnaodnieśćwrażenie,że„stylżycia”należywyłączniedosferyzainteresowań
zamożniejszychgrupczyklas,aludzieubodzysąwzasadziepozbawienimożliwościdokonywania
wyborówwzakresiestylużycia.Jesttopodwielomaznaczącymiwzględamiprawdą.Kwestieklasowe
inierówności,zarównowskalikraju,jakwwymiarzeglobalnym,zostałyjaknajbardziejuwzględnione
wprowadzonymwtejksiążcewywodzie.Podziałyklasoweiinnefundamentalneliniepodziałów
społecznych,jaktezwiązanezpłciąietnicznością,możnaczęściowo
zdefiniować
wkategoriach
nierównegodostępudoróżnychformsamorealizacjiiposzukiwanianowychpodstawdziałania,które
zostanąomówione.Należypamiętać,że
różnica,wykluczenie
i
marginalizacja
sąimplikacjami
nowoczesności.Kuszącmożliwościąemancypacji,nowoczesneinstytucjekreująjednocześnie
mechanizmytłumieniawłasnego„ja”,aleniesamorealizacji.Byłobyjednakpoważnymbłędemuznanie
zjawiskanalizowanychwtejksiążcezaograniczonewswoimzasięgudouprzywilejowanychmaterialnie
jednostek.
„Stylżycia”odnosisięrównieżdodecyzjiisposobówdziałaniapodejmowanychwwarunkach
poważnychograniczeńmaterialnych.Takiestyleżyciamogąteżniekiedyobejmowaćbardziejlubmniej
świadomeodrzucenieszerokorozpowszechnionychsposobówzachowańiwzorówkonsumpcji.
Jednymzaspektówwspółoddziaływaniaczynnikówlokalnychiglobalnychjestzjawisko,które
nazywam„transformacjąintymności”.Intymnośćmaswojąwłasnąrefleksyjnośćisamozwrotny
porządek.„Czystarelacja”makluczoweznaczeniejakoprototypnowychwymiarówżyciaprywatnego.
Czystarelacjapoleganatym,żerozmywająsiękryteriazewnętrzneizwiązekjestutrzymywanyjedynie
dlakorzyści,którychsamdostarcza.Wwarunkachczystejrelacjibudowaniezaufaniaodbywasię
wyłącznienadrodzeotwieraniasięnasiebie.Innymisłowy,zaufaniezdefinicjiniemożejużbyć
zakotwiczonewkryteriachzewnętrznychwzględemsamegozwiązku–jakrelacjepokrewieństwa,
powinnościspołecznejczytradycyjnychzobowiązań.Podobniejaktożsamośćjednostki,zktórąjest
mocnospleciona,czystarelacjapodlegarozciągniętejwczasierefleksyjnejkontrolizewzględu
nazmianyiprzekształceniazachodzącenazewnątrz.
Czystezwiązkimiędzyludzkieopierająsięna„zobowiązaniu”,którejestszczególnąformązaufania.
Zobowiązaniejestzkoleizjawiskiemmieszczącymsięwwewnętrznejlogiceczystegozwiązkuioznacza
zobowiązaniewobecsamegozwiązkuorazwobecinnejzaangażowanejwniegoosobylubosób.
Potrzebabliskościjestnierozłączniewpisanawczystąrelację,botakarelacjaopierasięnazaufaniu.
Błędemwielukomentatorówwspółczesnychzjawiskspołecznychjestwięcpostrzeganie„poszukiwania
intymności”wyłączniewkategoriachnegatywnych,jakoreakcjinarosnącąbezosobowość
rozszerzającegosięuniwersumspołecznego.Angażowaniesięwczysterelacjebywaoczywiścieczęsto
sposobemobronyprzednapierającymświatemzewnętrznym,alezdrugiejstronyczysterelacje
sąprzesyconezapośredniczonymioddziaływaniamiwielkichsystemówspołecznychizazwyczaj
aktywnieorganizująteoddziaływaniawewłasnymwymiarze.Ogólnierzeczbiorąc,zarównowżyciu
osobistym,jakiwszerszychkontekstachspołecznych,procesomprzejmowaniakontroliibudowania
podmiotowościtowarzysząprzeciwstawneprocesywywłaszczaniaiutraty.
Wtakichprocesachindywidualnedoświadczenieisystemyabstrakcyjnewyraźniesięzazębiają.
„Przekwalifikowaniesię”–ponownezdobywaniewiedzyiumiejętności–czytowodniesieniudospraw
życiaosobistego,czydorelacjispołecznychwszerszymwymiarze,jestpowszechnąidominującą
odpowiedziąnawywłaszczającyefektsystemówabstrakcyjnych.Jesttoreakcjazależnaodsytuacjiiz
regułydostosowanadospecyficznychwymogówdanegokontekstu.Jednostkisąskłonne
przekwalifikowaćsiętymgruntowniej,imradykalniejszezmianywichżyciuwchodząwgręiimbardziej
krytycznesądecyzje,przedktórymistoją.Jednakżeprzekwalifikowaniejestzawszetylkoczęściowe
ipodatnenawpływwciążnanoworewidowanejwiedzyspecjalistycznejirozbieżnościwopiniach
samychekspertów.Postawyzaufaniaorazbardziejpragmatycznaakceptacja,sceptycyzm,wykluczenie
iwycofanieburzliwiewspółistniejąwprzestrzenispołecznej,wiążącjednostkowedziałaniazsystemami
eksperckimi.Wdobiepóźnejnowoczesnościstosuneklaikówdonauki,technikiiinnychezoterycznych
formwiedzyspecjalistycznejwyrażasięzreguływtychsamychmieszanychuczuciachszacunku
irezerwy,aprobatyiniepokoju,entuzjazmuiniechęci,któresązawartewpracachfilozofów
ianalitykówspołecznych(takżeekspertów).
Wpowiązaniuzoddziaływaniemsystemówabstrakcyjnych,refleksyjnośćtożsamościmazasadniczy
wpływnaciałoorazprocesypsychiczne.Ciałowcorazmniejszymstopniufunkcjonujepoza
samozwrotnąlogikąsystemównowoczesności,jakozewnętrznei„dane”,awcorazwiększymstopniu
samojestrefleksyjniemobilizowane.Wszystkoto,comożeprzypominaćmasowypędkunarcystycznej
kultywacjiwygląduciała,jestwistociewyrazemdużogłębszejtroskioczynne„konstruowanie”
ikontrolęnadciałem.Istniejetuintegralnyzwiązekmiędzyrozwojemcielesnymastylemżycia,który
przejawiasięnaprzykładwpoddawaniuciałaspecyficznymreżimom.Aleważnesąteżinneróżnorodne
