Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
czym.Jakodatępoczątkowątraktowaćmożnarok,naktórywydanyzostał
najstarszy,zachowanydoczasówwspółczesnychśląskidrukkalendarzo-
wy12.Wyznaczająrok1562,kiedytowewrocławskiejoficynieKryspina
SzarfenbergazostałowydanepolskojęzycznewydawnictwoDziennespra-
wywedlieNiebieskichBiegownárokPanski.1563(ł),zredagowaneprzezdzia-
łającegowKrakowieKacperaGoskiego13.
Ramykońcoweniniejszegokataloguwyznaczaćbędziepołowawieku
XVIII,kiedytonastąpiływyraźnezmianyocharakterzepolitycznym.
ByłyonekonsekwencjąprzejściaŚląskapodpanowaniepruskienamocy
zawartegowroku1742pokojuberlińskiego,umocnionegotrzylatapóźniej
wDreźnie.WkonsekwencjipojawieniasięŚląskawgranicachpaństwa
pruskiegonastąpiłyprzeobrażeniawdziedzinieprawodawstwa.Wniedłu-
gimczasieodpowiednieregulacjeprawneobjęłyrównieżUrynekkalenda-
rzowy”naŚląsku.PodstawękutemustanowiłwydanyprzezFryderykaII
specjalnyedykttzw.Kalender-Patent,namocyktóregonaterenpaństwa
pruskiegoniemogłybyćsprowadzanezzagranicyżadnedrukikalen-
darzowe.Stwierdzałonrównież,iżwszystkieukazującesięwydawni-
12Wsferzedomniemywańpozostajeczasukazaniasiępierwszego,druko-
wanegowydawnictwaśląskiego.Zgodniezzestawieniemstworzonymprzez
ErnstaZinnera,autorabibliografiirenesansowychdrukówotematyceastro-
nomicznejiastrologicznej,najstarszewydawnictwokalendarzoweokreślone
przezniegojakoUWandkalender“zostałowydaneprzezKonradBaumgarthenwe
Wrocławiuwroku1503.Niemożliwaokazałasięjednaklokalizacjategodruku.
Wtejsytuacjidopuścićmożnadwiemożliwościwyjaśnieniategoproblemu.Po
pierwszeniewykluczonejestpopełnienieprzezZinnerapomyłki,tzn.złejloka-
lizacjimiejscawydaniadruku.ByćmożechodzitutajoOłomuniec,gdzieKonrad
Baumgarthen,przedprzeprowadzeniemsiędoWrocławia,prowadziłrównież
zakładtypograficzny.Kolejnąmożliwościąjestzaginięciewyżejwspomniane-
gowydawnictwaikierowaniesięprzezErnstZinnerjedynieposzlakami(Ge-
schichteundBibliographiederastronomischenLiteraturinDeutschlandzurZeitder
Renaissance,Stutgart1964,s.137,nr842).Świadczyćotymmożerównieżbrak
informacjinatentematzarównowpracyZbigniewaNowaka(KonradBaum-
gartipoczątkisztukidrukarskiejwGdańskuwXVwieku,Gdańsk1998),jakiwar-
tykuleMartyBurbianki(DrukarniaKonradaBaumgartaweWrocławiu,URoczni-
kiBiblioteczne”,r.XIV
,1970,z.1-2,s.53-96)dotyczącychdziałalnościKonrada
Baumgarthena.
13Wcytowanejjużbibliografiidrukówotematyceastronomicznejiastrolo-
gicznejautorstwaErnstaZinnerapodnazwąUSchreibkalenderfür1557”znaleźć
możnalakonicznąinformację,odrukukalendarzowymzredagowanymprzez
PiotrazProboszczowiciwydanymwewrocławskiejoficynieSzarfenberga
(nr2180).Niemożliwaokazałasięjednakjegolokalizacja.Wydawnictwotozo-
stałopotraktowanejakozaginioneprzezautorkęmonografiioficynySzarfen-
bergów,MartęBurbiankę(ProdukcjatypograficznaSchafenbergówweWrocławiu,
Wrocław1968,s.109,nr10).
