Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nowyateizm
36
spójność,zbiorowaużyteczność,narracyjność).Spełnienietychkryte-
riów,jakzaznaczatenautor,oznaczatylkoto,żedanyświatopoglądjest
nlepszy”niżten,któryspełniajewmniejszymstopniu,alenieto,żeten
drugiświatopoglądemniejest[Vidal2012].Owaanalizakryterialna
zawszedokonujesiępostfactumidotyczyuformowanychjużopcjikul-
turowych.WrócędotegozagadnieniawZakończeniu.
-
Światopoglądyekspansywne.Ichcelemjestzawszezawłaszczenie
możliwiejaknajwiększejprzestrzenikulturowej.Wnaturalnysposób
ustawiajetonakursiekolizyjnymzinnymiopcjamikulturowymi,któ-
rychcelemtakżejestpodporządkowaniesobiesposobóworganizacji
życiaspołeczności.Oznaczatorealnąmożliwośćkonfliktuświatopo-
glądowego,jakożezzałożenialiczbaużytkownikówposzczególnych
światopoglądówjestograniczona.Jakwspomniałemwcześniej,demo-
kracjaliberalnajestjedynymwarunkiemmożliwościautentycznego
pluralizmuświatopoglądowego,aleówstanpluralizmujestzdefinicji
równowagąbardzokruchą,albowiemświatopoglądyzsamejswojejna-
turydążądozawłaszczeniaidominacji,zatemryzykoporażkiprojektu
demokratycznegowwersjiliberalnejijegokruchośćwpisanewsame
warunkimożliwościpluralizmuświatopoglądowego.Światopoglądy
nietylkoprzenikająsięiwpływająnasiebie,aletakże,jakwidzieliśmy,
manifestującsięjakoroszczeniawsferzepublicznej,znajdująsięczęsto
wkonflikcie.Konflikttenniedotyczywszystkichświatopoglądówani
nawetwszystkichświatopoglądówmanifestującychsięjakoroszczenia
polityczne,aletylkotych,którychoperacyjnewartościniemożliwe
douzgodnienia.Warunkiwspółczesnejzachodniejdemokracjipozwa-
lająinterpretowaćtenkonfliktniejakowalkęnaśmierćiżycie,alejako
ciągłeprzesuwaniegranicwyznaczającychto,coakceptowalnewprze-
strzenipublicznej.Jakwidać,liberalnademokracjastanowinietylko
warunekpluralizmuświatopoglądowego,aletakżejedynymożliwy
opórwobecniebezpiecznejideologizacjiświatopoglądów.
-
Odwołaniedodemokracjiliberalnejjakowarunkumożliwościplura-
lizmuświatopoglądowegopozwalawreszcieodróżnićświatopoglądy
oddoktryn.Przezdoktrynęrozumiemfundamentalistycznyprogram,
który(a)zawieracałościowąkoncepcjęmetafizyczno-antropologiczno-
-epistemologiczno-aksjologiczną,(b)odwołujesiędotranscendencji
(choćbywpostaciidealnegospołeczeństwaczyustrojupolitycznego)
i(3)macharaktertotalizujący(czylizawieraroszczeniewyłączności).
Wtymmodeluprzeciwieństwemdoktrynybyłbyświatopoglądnczy-
sty”,awszystkiepozostałe-wrzeczywistościwszystkieświatopoglądy