Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Osiemnaściewiekówpóźniejdwajfrancuscybadacze-JulesBaillargeriJean-Pierre
Falret-ukazalizłożonerelacjemiędzystanamidepresjiimanii(folieàdoubleforme
ifoliecirculaireoufolieàformesalternes).WkrótceKraepelinwnikliwieopisałróżne
formywspółistnieniaepizodówchorobowych(maniiidepresji)równocześnieutych
samychchorychizwracałuwagęnaprzebiegzaburzenia,jegonawrotowość.Uoko-
łojednejtrzeciejchorychobserwowałnagłeprzejściedepresjiwmanię,uponadpo-
łowyzaś-formymieszaneprzejściowe(np.wczasiezmianyfazy)iformymieszane
jakoosobneepizodychorobowe.
Koncepcjapsychozymaniakalno-depresyjnejprzetrwałapółwieku,tj.do
czasu,kiedyKarlLeonhard(1957)wyodrębniłprzebiegjedno-idwubiegunowy
choroby.JulesAngstiCarlPerris(1966)przypieczętowalirozpadtejchorobyna
podgrupy.
Niektórzybadacze(np.HagopS.Akiskal)skłonnisąprzypisywaćistotneznacze-
niepredykcyjnecechomafektywnymtemperamentu.Uproszczonemyśleniedy-
chotomiczne(depresja-mania)towarzyszyłowiększościbadańodlat20.dolat80.
XXwieku.Wkońculat80.wróciłakoncepcjastanówmieszanych,tj.jednoczesnego
występowaniaobjawówdepresjiimanii,orazichwzajemnejrelacji.Wostatnim
czasienatomiastdużąwagęprzywiązujesiędoskutkówfarmakoterapiidepresji,
lekomprzeciwdepresyjnymprzypisywanejestbowiemindukowaniemanii,stanu
mieszanego,przebiegunaprzemiennego,wtymtypuzczęstąnawrotowością(ra-
pidcycling).Tokategorycznemyślenieuległozczasemzatarciuzuwaginafakt,że
25%depresjinawracającychtozaburzeniadwubiegunowe.
Rozważanianatematcyklicznościinawrotowościepizodówdepresyjnychoraz
podziałunadepresjepierwotnezaowocowaływkońculat70.HBadawczymikryte-
riamidiagnostycznymi”(ResearchDiagnosticCriteria-RDC),opracowanymiprzez
Amerykanówdla25podstawowychkryteriówdiagnostycznych.Wśródnichznalazły
sięHdużezaburzeniadepresyjne”
,Hdużadepresja”(majordepressivedisorder),wtym
11podtypów,orazHmałezaburzeniadepresyjne”
,czylizespołydepresyjno-lękowe
(minordepressivedisorderwithsignificantanxiety).
ResearchDiagnosticCriteriawpłynęłynazmianętrzeciejwersjiDSMinastęp-
nych.Wtensposóbwcześniejszekoncepcjebiopsychospołeczne(pozostającepod
wpływempsychoanalizy),głoszoneprzezpsychiatrówamerykańskich,zostałyistot-
niewzbogaconeomodelbiomedyczny.
Baządlatychsystemówsąróżnetradycjedefiniowaniazaburzeńpsychicznych,
pierwotnietworzoneprzezrozmaiteśrodowiskainaróżnychkontynentach.Od
kilkunastulatnadobydwomasystemamipracujetasamagrupanaukowców,aich
podejściasąwdużymzakresiezbieżne.ObecnieobowiązująwersjeICD-10(od
1990roku)orazDSM-5(od2013).Odstycznia2022rokuwejdziewżycieedycja
ICD-11.
12
