Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ekonomiczna„zasłonaniewiedzy”.Regulacjaopodatkowania...
11
teoretycznychwskazującychnietylko,jakosiągnąćswoiścierozumianąsprawie-
dliwość,aleteż-jaksięwydaje-jakzadbaćosprawiedliwsządystrybucjędobro-
bytuwobrębiespołeczeństwa.
OgólnąkwestiądystrybucjidóbrzajmujesięoczywiściesamRawls,apróbę
odniesieniajejdozagadnień,byodwołaćsiędoterminuzaproponowanegoprzez
G.Szulczewskiego,„etykiżyciagospodarczego”9uRawlsapodejmujewielubada-
czy.Mimoswojejdeklaratywnejniechęciwobecutylitarianizmupoglądyfilozofa
możnawuproszczeniupróbowaćzdefiniowaćjakopostulatmożliwierównejdys-
trybucjidóbr,zzaznaczeniem,że„przynajmniejwrozwiniętychspołeczeństwach
ludziemająszczególnepowody,byprzedkładaćnadinnedobrawolnośćidbać
ojejrównądystrybucję”10.
ZrozbudowanejteoriiRawlsowskiejbędzieinteresowałnasjednakjedynieje-
denaspekt:koncepcja„zasłonyniewiedzy”.Zostajeonasformułowanawsposób
następujący:
[S]trony[konfliktuspołecznego]usytuowanezazasłonąniewiedzy.Niewiedzą,
jakiwpływmiałybyposzczególnewybory,izmuszoneoceniaćzasadywyłącz-
nienapodstawierozważańogólnych.Zakładasię,żestrony[...]nieznająswego
miejscawspołeczeństwie,swejpozycjiklasowejczystatususpołecznego,niewie-
dząteż,jakiminaturalnymidyspozycjamiiuzdolnieniamiobdarzyłjelosinteli-
gencją,siłąitp.11
Możnazatemsformułowaćzasadęnajprościejwnastępującysposób:jako
podmiotodpowiedzialnyzaorganizacjęspołeczeństwapowinniśmyzałożyć,że
niewiemy,jakąpozycjęwobrębietegospołeczeństwazajmiemysami12.Jestto,
zdaniemautora,wystarczającywarunek,byzadbaćoregulacjechroniąceinteres
najmniejuprzywilejowanychczłonkówwspólnoty.Liczącsięzfaktem,żesami
moglibyśmynimibyć,wewłasnyminteresiestaralibyśmysięzadbaćoto,żenie
będąoniwykluczeniibędąmielizapewnioneconajmniejminimumwarunków
socjalnych.Ztejsamejperspektywygotowijesteśmynascedowaniewiększej
częściuprawnieńposiadanychprzeznajbardziejuprzywilejowaneczęścispołe-
czeństwa.Bilansstratizyskówwydajesięprzechylaćnarzeczwyrównaniaszans
pomiędzybogatymiibiednymi,wykształconymiiniewykształconymi,uprzywi-
lejowanymiiwykluczonymi.Bezwiedzyotym,jakarolaprzypadnienamwspo-
łeczeństwiepodczas„grywzamkniętekarty”,racjonalnypodmiotwybierze
modelspołeczeństwabardziejrównościowego.
9
G.Szulczewski,KoncepcjaJ.Rawlsaracjonalnejsprawiedliwościjakobezstronności
azagadnienieetykiżyciagospodarczego,„Annales.Etykawżyciugospodarczym”2008,t.XI,
nr1,s.249-257.
10
D.Miller,par.5.2.RawlswhaśleJustice,w:E.N.Zalta(red.),TeStanfordEncyclope-
dia...,op.cit.(tłum.własne).
11
J.Rawls,Teoriasprawiedliwości,przeł.M.Panufnik,J.Pasek,A.Romaniuk,Wydaw-
nictwoNaukowePWN,Warszawa1994,s.191.
12
Por.ibidem.