Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kiegoszyku,synonimikiitp.Opisytepołączonebyłyczęstozwartościowaniem
estetycznym.Pojęcienjęzyk”byłonierzadkorównoznacznezpojęciemnstyl”4.
Wpracachnowszych,nawiązującychdojęzykoznawstwastrukturalnego,
funkcjonalnego(typologicznego)mówisięprzedewszystkimojęzykudzieł
jakorealizacjijęzykaartystycznego,nazywanegoteżjęzykiemliteratury.Język
tentworzyodmianęjęzykaogólnego,wyodrębniającąsięspecyficznymiwłaści-
wościami.Stosunkowonajwięcejcechróżniących,charakterystycznych,posia-
dajęzyktekstówpoetyckich,onteżbyłgłównymprzedmiotembadańirozwa-
żańteoretycznych,podjętychprzezrosyjskichformalistów5orazpraskąszkołę
strukturalną6,anastępnieprzezlicznychkontynuatorów.Podkreślanodwa
podstawoweaspektyjęzykapoetyckiego:
1)funkcjonalny:njęzykpoetyckidążydouwydatnieniaautonomicznejwar-
tościznaku”7(tezypraskiegokoła),jegopodstawowąfunkcjąjestnnastawienie
(Einstellung)nasamkomunikat,skupieniesięnakomunikaciedlaniego
samego”(R.Jakobson);,
2)strukturalny:językpoetyckinodznaczasiępewnymnadmiarem
organizacji”(J.Sławiński)9,nwpoezji-każdyelementsłownyzostajeprze-
kształconywfiguręjęzykapoetyckiego”(R.Jakobson)10;tworzykomunikatsko-
dyfikowany,nktóregoskładnikipodlegająhierarchiiitworzązamkniętąkonfi-
gurację”11.
4ZwróciłnatouwagęK.Nitsch,pisząc:nmówiącyojęzykuistylujakiegośutworunajczę-
ściejużywajątegopołączeniaczysto«stylistycznie»,takjaknp.mówiąo«zwyczajach»i«oby-
czajach»,niebardzowiedząc,czymsiętepojęciaróżnią”.ZzagadnieńjęzykaMickiewicza.[W:]
Wybórpismpolonistycznych.T.I.Wrocław1954,s.6.
5Informacjebibliograficznenatematliteraturynaukowejzawierająm.in.pozycje:S.D.Bału-
chatyj,Tieorijalitieratury.Annotirowannajabibliografa.Leningrad1929;V.Erlich,Russian
FormalismHistoryDoctrine.Haga1955;K.Pomorska,RussianFormalistmeoryanditsPoetic
Ambiance.Haga1968;méoriedelalittérature.Textesdesformalistesrussesréunis.Paris1966;
Rosyjskaszkołastylistyki.WybórtekstówiopracowanieM.R.MayenowaiZ.Saloni.Warsza-
wa1970.
6Omówienietezpraskiejszkoły,wybórmateriałówibibliografię(oprac.przezM.R.Maye-
nową)zawieraksiążka:Praskaszkołastrukturalnawlatach1926-1948.Warszawa1966.
7méses.[W:]MélangeslinguistiquesdédiésauPremierCongrèsdesPhilologuesSlaves.Tra-
vauxduCerclelinguistiquesdePrague.Vol.1.Prague1929,s.5-29.Przedr.[w:]Praskaszkoła
strukturalna,jw.,s.51.
;Poetykawświetlejęzykoznawstwa.nPamiętnikLiteracki”LI1960,s.431-473.Przedr.[w:]
Współczesnateoriabadańliterackichzagranicą.Antologia.Opr.H.Markiewicz.T.II.Kraków
1972,s.32.
9Wokółteoriijęzykapoetyckiego.[W:]Dzieło.Język.Tradycja.Warszawa1974.s.97.
10Tamże,s.69.
11Tamże,s.105.SławińskinawiązujetudopracyE.Stankiewicza,PoeticandNon-Poetic
LanguageinmeirInterrelation.[W:]Poetics.Poetyka.Poetika.Warszawa1961.Opoetyckiej
14
II.Przedmiotpracyijejpodstawyteoretyczno-metodologiczne