Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Stylistyczneukształtowaniedramatu
................................................................................
Opiswperspektywieokresubądźnurtu5
Problematykętakichanalizprzedstawiamwartykulepoświęconymsty-
listycznejcharakterystycedramatuokresuromantyzmu
6
.Niewszystkie
sformułowanewowymstudiumpostulatymająwalorskładnikówprogramu
badawczego,którydasięodnieśćdoinnychokresówwdziejachdramatu.
Wgrupiezadańoogólniejszymcharakterzesytuująsię:
analizyformwypowiedzi
7
,azwłaszczaprzekształcenia,jakimpodlegają
oweformywkonkretnymokresieifunkcjetakichmodyfikacji,
sposobykształtowaniamowypostaci,
komunikacjaliterackazaprogramowanawutworachdramatycznych.
Perspektywanurtulubokresupozwalawinteresującympoznawczo
świetleukazaćwybranecechywypowiedzi,atakżescharakteryzowaćwni-
kliwieichjęzykowewykładnikiifunkcje.
Wewspomnianymartykulepokazujęstylistyczneskutkisynkretyzmu
jakozasadypoetykidramatu.IlustrującwywodyanaliząPierścieniaWielkiej
DamyNorwida,zwracamuwagęnato,żesynkretyzmodnosisiędowszyst-
kichwarstwstrukturalnychutworu8.Dominującąformąwypowiedzijest
upoetyzowanydialog,ukształtowanynawzórkonwersacjisalonowej,ujęty
wformędzisięciozgłoskowegowierszabiałego,zczęstymeksponowaniem
opozycjimiędzytym,cowysłowione,atym,coprzemilczane
9
.Wdialogach
głównychpostacimieszająsięregułytragediiikomediiwtakisposób,że
szyderczej,satyrycznejbądźironicznejdegradacjiulegająskładnikinawią-
zującedokonwencjitragedii(np.transpozycyjnewykładnikikategorii
osoby,zwłaszczateodnoszonedonadawcy),aformykomediowezyskują
charakterskładnikówpoważnych.Wstrukturępolilogu,formywklasycznej
tragediiniedopuszczalnej,zsymultanicznościąreplikizmianamiichadresu,
5
Omówieniestanubadańw:M.Wojtak,Badanianadjęzykiemistylempolskiego
dramatu(cz.I),s.304-305.
6
M.Wojtak,Możliwości,potrzebyiperspektywybadańnadjęzykiemistylemdramatu
okresuromantyzmu,s.137-151.
7
Mówiącoformachwypowiedzi,mamnauwadzezarównopodziałnadidaskaliaoraz
tekstgłówny(dlaniektórychliteraturoznawcówkontrowersyjny),jakiróżnorodne
typymonologóworazdialogów.
8
M.Wojtak,Możliwości,potrzebyiperspektywybadań…,s.147-156.
9
Zob.S.Świontek,Wstępdo:C.K.Norwid,PierścieńWielkiejDamy,Wrocław
1990,s.41-63.
................................................................................
15