Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Kłamstwoafikcja
33
nościach,alboorelacjach7.Tak,naprzykład,postępujemyopisu-
jącrealnieistniejącyprzedmiotczystanrzeczy,tj.aspektując
jegoontologiętak,jaktegowymaga„aktualnasytuacjapotrzeby
wymianyjęzyka”(byużyćsformułowaniaAustina).Jesttose-
mantykaopisu,czylisemantykanieskończonychorzekań.
Trybwyznaczania(wymiarwyznaczania)działaina-
czej.Niejesttosemantykaopisu,alesemantykakonstrukcji.
Wtymwymiarze(trybie)„odniesienie”niejestrzeczywiste,ana-
wetwogólegoniema.Jestwyznaczaneprzez„wiązkęorzekań”
(wterminologiiKripkego:„wiązkępredykatów”).Wiązkę,której
niepełnyi„zamknięty”zbiórstanowiinformacjęwystarczającą
dlazidentyfikowaniaobiektu,leczzidentyfikowanianieprzez
przybliżeniereferencjalne,alewłaśnienamocywyznaczenia,tj.
skonstruowaniagojakoistniejącego.Wwymiarzewyznaczania
niemawięcodniesieńiprzedmiotówrealnych;ichistnienienie
jestidentyfikowane.Odwrotnie:toidentyfikacjawyznaczatuist-
nienie.Przedmiotysązatempomyślane.Alejak?
Obydwatrybyopartesąnadwóchróżnychwymiarachmental-
nych,acozatymidzie-nadwóchróżnychtechnikachwyznacza-
nia„ontologii”semantycznych.Taki„byt”jak,powiedzmy,pegaz
niejestorzekany,jestwyznaczany;wyznaczanywtakisposób,że
pewnailośćpostulatówpredykatywnych(tuwięc:„uskrzydlony
koń”,„natchniony”,„niedościgły”,„wolny”itd.)konstruujetopoję-
cie,anieobjaśniagoczyprzybliża.
Trudnośćzprzyznaniemfikcjiokreślonegostatutuontologicz-
negoskłoniłabadaczydowprowadzeniaspecjalnejwartości
modalnejdlasądówofikcjonalnymstatusie,amianowiciekwan-
tyfikowaniaichjakozawieszonychprawdziwościowoiwzwiązku
ztymopatrywanychspecjalnymoperatoremmodalnym,przy-
pisującymimistnienieintencjonalne.TaknaprzykładWoods
proponowałnastępującerozwiązaniedlaproblemufałszuzdań
fikcjonalnych.Pisałon:
ss77Byćmożenależałobypowiedziećostrożniej:orelacjachatrybutywnychlubodnie-
sieniowych.
