Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OPOJĘCIUFUNKCJIWPRASOZNAWSTWIE
31
społeczeństwie,dlakażdejgazety,wkażdymczasieiwkażdejsprawie-
Praktykadowodzijednak,żewokreślonychwarunkachmożnasię
pokusićostosunkowoprecyzyjnejejobliczenie-Awbrewdośćrozpo-
wszechnionemumniemaniupojęciefunkcjiwsensiematematycznym
możeznaleźćirzeczywiścieznajdujezastosowanietakżewbadaniach
prasoznawczych8,choćstosunkizachodzącemiędzywartościamizmien-
nychniezależnychawartościązmiennejzależnejniesątucałkowicie
jednoznaczne,podobniezresztąjakwnaukachspołecznychwogóle9-
Pojęciefunkcjiwnaukachspołecznychjestjednakzcałąpewnoś-
ciąbliższepotocznemuznaczeniutegowyrazuniżjegoznaczeniu
wmatematyce-TopotoczneużyciewwiekuXIXdokumentujeSłownik
językapolskiegonastępującymiprzykładami:DNiepierwszyznacitaka
wyprawaimyślę,żezafaworsobiepoczynasz,żetobietęfunkcjępo-
wierzam”(H-Sienkiewicz);DStanęliśmynakoniecpodsamymWilnem
poddomkiemzarogatkami,gdziemieszkaŻydekhyclowskązajmujący
sięfunkcją”(J-Lelewel)-Wtymsamymznaczeniuużywamypotocznie
wyrazufunkcjatakżedzisiaj;wedługSłownikajęzykapolskiegowyraz
tenznaczy:(czynność,działanie,rola,zadanie;stanowisko,praca,
obowiązek’-
8JednymzostatnichprzykładówjestartykułT-Gobana-Klasa:Rolaprasywprze-
obrażeniachspołeczno-gospodarczych-ZeszytyPrasoznawcze1975,nr2,s-5–20-
9TrafnieujmujetenproblemH-Stasiak:DWrozważaniachozależnościfunkcyjnej
–takjakużywasiętegosłowawmatematyce,interpretującjąwterminachwarunkuwy-
starczającego(określonawartośćzmiennejniezależnej)iwarunkuniezbędnego(określona
wartośćzmiennejzależnej);wterminachobustronnegowystarczającegoiniezbędnego
zarazemuwarunkowania(funkcjawzajemniejednoznaczna)–orazwrozważaniach
ofunkcjiifunkcjiwzajemniejednoznacznejwieluzmiennych,rozpatrywanychzewzględu
nauwarunkowaniezachodzącemiędzyokreślonymiwartościamizmiennychniezależnych
potraktowanychłącznieizosobnaaokreślonąwartościązmiennejzależnej,dostrzegamy
analogiezpojęciemfunkcjiwsystemiebiologicznymispołecznym-Międzyokreśloną
wartościązmiennychniezależnych,potraktowanychłącznieizosobna,aokreślonąwarto-
ściązmiennejzależnejwprzypadkufunkcjiwzajemniejednoznacznejzachodzipodobny
stosunekjakmiędzyskutkamidziałaniaelementów,potraktowanychłącznieizosobna,
asystemembiologicznym-[--]Natomiastwsystemiespołecznym,przycałejwieloznacz-
nościtegopojęcia,skutkidziałaniajegoelementówniesąaniwarunkiemwystarczającym,
aniniezbędnymzewzględunaokreślonystansystemu”-H-Stasiak:Pojęciazwiązane
zterminemDfunkcja”wsocjologii-StudiaSocjologiczne1964,nr2,s-268–289-
