Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
OMEDIACH
DopotocznegoznaczeniawyrazufunkcjawwiekuXIXnależało
sięgnąćdlatego,żewłaśnienaprzełomiewiekuXIXiXXwyrazten
ipojęcieprzezniegooznaczonezaczynająswojązawrotnąkarieręwe
wszystkichnaukachspołecznych-Wtymczasierodzisięfunkcjonalizm,
traktowanyzrazujakoorientacjabadawczapolegającanaprzestawieniu
problematykipoznawczejzzagadnieńtypuDcotojest?”nazagadnienia
typuDjaktodziała?”iDdoczegotosłuży?”-Zczasemuznaniezagad-
nieńdrugiegotypuzajedynątreśćdociekańnaukowychdoprowadziło
funkcjonalizmdoroliorientacjibadawczejneopozytywizmu-Zdania
odpowiadającenapytaniaDcotojest?”iDdlaczegotojesttakie?”
zostałyprzezkolejnągeneracjęzwolennikówfunkcjonalizmuuznane
zaniesprawdzalne,awięctymsamymzametafizyczneinienaukowe;
koronnymargumentemprzeciwwszelkimpróbomodpowiedzinapy-
tanieDcotojest?”byłdlafunkcjonalistówfakt,żenapytanieoistotę
iprzyczynydanegofakturóżniuczeniodpowiadająinaczej-Podobnego
argumentumożnajednakużyćtakżeprzeciwfunkcjonalistom:odpo-
wiedzinapytaniaDjaktodziała?”takżebywająróżne-
Absolutyzacjapostawyfunkcjonalistycznej,pociągającazasobą
rezygnacjęzprzyczynowegowyjaśnianiazjawisk,niedasiępogodzić
zmarksizmem-Alenależyoddaćfunkcjonalizmowisprawiedliwość
iznaćjegozasługiwskierowaniuzainteresowańbadawczychnadzia-
łaniebadanychprzedmiotów-Znaszegopunktuwidzeniabłądfunk-
cjonalizmupoleganienabadaniufunkcjiprzedmiotów(anawetnie
nauznaniufunkcjizacentralnyproblembadawczy),alenarezygnacji
zcałejpozostałejproblematykinaukowej-
Mniejwięcejwtymsamymczasiewprowadziłpojęciefunkcjido
socjologiiB-Malinowski10,dopsychologii–J-R-AngelliJ-Dewey,do
językoznawstwa–F-deSaussure,donaukioprawie–L-Petrażycki,
dofilozofii–L-Cassirer,niecopóźniejdoarchitektury–LeCorbusier,
adoteoriiliteratury–R-Wellek-Wspólnatymwszystkimuczonym
10Sądzę,żefunkcjonalnaorientacjawobecrzeczywistościjestwrodzonąorientacją
człowieka-Dziecko,pytaneodefinicjęróżnychprzedmiotówiosób,określaje,jakwynika
zmoichobserwacji–zazwyczajfunkcjonalnie:DCotojestłyżka?”DJestdojedzenia”;DCo
tojestłóżko?”DTamsięśpi”itd-Byćmożeanalogiczneodpowiedzi,zjakimisięspotykał
Malinowskiwtrakcieswoichbadańantropologiczno-etnologicznych,przyczyniłysiędo
umocnienia,amożenawetpowstaniajegofunkcjonalistycznegoświatopoglądu-
