Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wprowadzenie
podhasłemglossa(potraktowanysynonimiczniedoleksemuglozowanie):Mia‑
stokomentualboglozowania.Hermeneutycznąistotętychwspółzależnychpojęć
podajedefinicjahasłaglossematicus:Którywykładczynikuwyrozumieniuksiąg.
Obrazleksykograficznyleksemówzpolapojęciowegokomentowania
wówczesnejpolszczyźniepokazuje,żenależąonedokręguleksykiintelektual-
nej,nazywającejprocesymentalne,wszczególnościzaśskierowanesąkuobjaś-
nianiuirozważaniusensutekstu.Jednostkileksykalnejęzykapolskiego,oglą-
danejakoekwiwalentnewobecleksemówjęzykawysokiejkulturyumysłowej,
ukształtowanegowdługiejtradycjiliterackiej,uzyskująwtensposóbnobilitującą
legitymacjęswegorodowoduifunkcji.
Wniniejszejpracyprzedstawiamcechygatunkowekomentarzabiblijnego.
Zgłębiającaspektmerytorycznyanalizowanychtekstów,pokazujęzałożenia
idokonaniaówczesnejkrytykitekstu(aparatkrytycznyiproceduryfilologiczno-
-krytyczne),świadomośćzasadirozwiązywanieproblemówtranslacji,opisywa-
niestrukturtekstuprzezkomentatorów,podejmowaneprzeznichprocedury
hermeneutyczno-egzegetyczne.Zatrzymujęsięnadaspektemkompozycyjnym,
abyskupićuwagęprzedewszystkimnastrukturachkomentująco-rozważających
(argumentacji),zwłaszczanaschematachrozumowania(wtym-charaktery-
stycznychkonstrukcjachskładniowych),przedstawiamsposobyifunkcjeodtwa-
rzaniawypowiedzi.Obserwujęteżarchitektonikętekstu(sygnałydelimitacji
tekstu,sygnałytematuwypowiedzi,sposobyodsyłania).Kierującsiękuzagad-
nieniompragmatycznym,charakteryzujęsposobywyrażaniaintencji,ekspo-
nentyrelacjinadawczo-odbiorczej,rozważaniepytań,przejawykomunikacji
mówionej.Omawiamcechystylowewłaściwejęzykowinaukowemu:logiczność,
abstrakcyjnośćiścisłość;zwracamuwagęnaleksykęintelektualnąorazekspo-
nowaniekategoriinaukiwświadomościkomentatorów.
Skupienieuwagibadawczejnatekstachpolskichbiblistówzłotegowieku
powinnozaowocowaćrozpoznaniemźródełpolskiegohumanistycznegojęzyka
naukowegowgatunkukomentarza,którypotrafisprostaćwymaganiomnauki
humanistycznejswegoczasu.
