Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
AleksanderMaksimczuk,hannaChapkouskaya,MartaMaksimczuk,MartaGnat
oddziaływaniededykowanychdotegoceluinstytucji.Strukturybankówkomercyjnych
ibardzoryzykowneagencjeratingowetraktowaływymienioneinstrumentyprawie
narównizobligacjamipaństwowymi,atobyłooczywistymzalążkiemupadkutak
funkcjonującegosystemu12.Dotegobankiukierunkowanegłównienazyskuznały,że
skororządzącyzajmujątakiestanowisko,wartorozszerzyćekspansjękredytowądojesz-
czewiększychrozmiarówpotęgującychdefactoskalęniewypłacalności13.
Bankitospółkiakcyjne,któremajągenerowaćprzychodyakcjonariuszom.Niskie
stopyprocentowewpołączeniuzgwarancjaminawysokimszczebluwładzydoprowa-
dziływkońcudotego,żewkrytycznymmomenciebańkispekulacyjnejfinansowania
udzielanokażdemu,nawetosobomoniskichdochodachibezrobotnym.Uważano,że
ryneknieruchomościnigdynieulegniezapaści.WStanachZjednoczonychistnieje
filozofianieustannegowzrostumajątku14.Popularneagencjeratingoweposługiwałysię
wocenachwymienionychinstrumentówprzestarzałymimetodamianalizyryzyka.Wiel-
kieinstytucje,bankikomercyjnemiaływswoichportfelachdużąilośćzabezpieczonych
cenaminieruchomościpochodnychproduktów.Mogłyuważaćjezaniezłeaktywa,ale
tylkowokresiezmniejszonychdrastyczniestópprocentowych,bardzowysokichcen
nieruchomościorazsolidnegozatrudnieniawrealnejgospodarce.
Każdyobjawzmianwyżejokreślonychwskaźnikówmógłwywołaćnieprzyjemne
zmianywstrukturzeprzeciętnegoportfelainwestycyjnego.Jużsamtenfaktwysoce
niebezpieczniezwiększałskalępotencjalnegokryzysuorazrozprzestrzenieniegobły-
skawiczniepoświecie.Niedasiębowiemutrzymaćwżadnymzakresietakogromne-
gowzrostu,właściwieniczymnieuzasadnionego15.Agencjeratingowe,którestanowią
jedenzfundamentalnychczynnikówpodejmowaniadecyzjiinwestycyjnych,sugerowały,
żedaneinstrumentysąbardzobezpieczne,chociażtaknaprawdęprzejawiaływysoki
poziomryzyka.
Skoromiałmiejscebłądjakościowy,niemożedziwićzaangażowaniewielupaństw,
spółekmiędzynarodowychiinnychmniejszychlubwiększychjednostekwryneknie-
ruchomościigiełdęwStanachZjednoczonych.Oczywiściekryzysświatowyzostał
zapoczątkowanywfazierosnącejdynamicznieinflacji.Wzrostpodażypieniądzamusi
wkońcudoniejdoprowadzić.ZtegowłaśniepowoduFed,tzn.amerykańskibankcen-
tralny,zacząłcyklpodnoszeniastópprocentowych.Takasytuacjadoprowadziładotego,
żetaniekiedyśkredytyzamieniłysięwtrudnedospłatyzobowiązania.Tonormalna
ekonomicznakolejrzeczy.Popewnymczasiedużaczęśćspołeczeństwaamerykańskiego,
12M.Noga,DziałalnośćBankuCentralnegowwarunkachzaburzeńnarynkachfnansowych,[w:]J.Kaliński,
M.Zalesko(red.nauk.),Odwielkiegokryzysugospodarczegodowielkiegokryzysufnansowego:perturbacje
wgospodarceświatowejwlatach1929-2009,WydawnictwoUniwersytetuwBiałymstoku,Białystok2009,
s.55-63.
13Ibidem,s.263.
14D.Fatuła(red.),Przyczynyiskutki…,op.cit.,s.10.
15P
.Bożyk(red.nauk.),Światowykryzysfnansowy:przyczynyiskutki,WyższaSzkołaEkonomiczno-Infor-
matyczna,Warszawa2009,s.16-18.
