Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
Ustaleniapojęciowe
1.1.2.
Niewspółmiernośćjakobrakwspólnejmiary
Powróćmyjednakdosposobówpojmowanianiewspółmier-
ności.Przezniewspółmiernośćmożnateżrozumiećbardziej
szczególnąniżprostanieporównywalnośćsytuację;taką,wktórej
pewneelementyniemogąbyćprecyzyjniewymierzoneprzy
posłużeniusięwobecnichtąsamąjednostką.Brakwspólnej
jednostkiuniemożliwiawówczaszestawienietakichelementów
iorzeczenieopewnychzachodzącychpomiędzynimirelacjach.
JakpiszeRuthChang,częstozakładasię,żeniewspółmierność–
jakobrakwspólnejmiary–pociągazasobąnieporównywalność:
„jeśliniemażadnejwspólnejjednostki[…],wkategoriachktórej
obaelementymogąbyćzmierzone,sąonenieporównywalne”61.
Chodzi–jaksięwydaje–oto,żebrakwspólnejjednostkinie
pozwalanauporządkowanieporównywanychelementównietylko
wedleskaliinterwałowej(przedziałowej)czywedleskaliilorazowej
(stosunkowej),alepociągazasobąniemożliwośćjakiegokolwiek
uporządkowania.
Zgodnie
z
tym
ujęciem
uporządkowanie
elementówwedługskalinominalnejlubporządkowejnietyle
nawetjestniewystarczające(abymówićowspółmiernościtych
elementów),coraczejniejestmożliwe.Wtymmiejscunależałoby
zaznaczyć,
że
w
sferze
aksjologicznej
takie
rozumienie
współmiernościiniewspółmiernościjesttrudnedozaakcep-
towania,wymuszabowiemalboprzyjęciezałożeniaototalnej
niewspółmiernościwartości,albousilneposzukiwaniewspólnej
dla
pomiaru
różnych
wartości
jednostki.
To
ujęcie
niewspółmierności–moimzdaniemizdaniemwieluinnych
badaczytegozagadnienia–jestprzyczynąwielunieporozumień,
atakżeprowadzidotworzeniaróżnegorodzajuteoriibardzo
wyrafinowanych,
aleprzecieżsprzecznychz
powszechnymi
intuicjami
lub
mało
przydatnych
praktycznie.
Klemens
Szaniawskizastanawiasięnaprzykładnadprzyczynami,dla
którychteoriadecyzji(naetapie,naktórymznajdowałasię
wlatach60.XXw.,boztegookresupochodzijegoopinia)nie
możeznaleźćodpowiedniegozastosowaniawetyce,choćprzecież
61
R.Chang:Introduction…,s.1.
