Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czymjestpolitykaprzemocy?
mogąprzyjąćzasady,jakiechcą,alemusząpoddaćwyspę,gdyż
wprzeciwnymrazieAteńczycyzniszcząichmiasto”
.
Melijczycyodpowiedzieli,żetonieludzkieiokrutnetraktowa-
nie.Chcą,byprzyjętoichoświadczenie,żezależyimtylkonaza-
chowaniuneutralnościiniepodległościwyspy.Ichbezpieczeństwo
nikomuniezagraża.JeśliAteńczycyodpłyną,będąwrówniedo-
brejibezpiecznejsytuacji,jakwprzypadku,gdybyMelospodbili.
NaAteńczykachtadeklaracjaniezrobiławrażenia.Odpowiedzieli,
żezapewnieniaMelijczkówsąniewielewarte.Zachowanienie-
podległościbardziejzależyodsiływroganiżodsiłwłasnych,więc
swojejniezależnościMelijczycyniemogązagwarantować.
Melijczycyodpowiedzieli,żeniktniemaprawanarzucaćimdzia-
łańniezgodnychznaturalnymiprawami.Teprawaobowiązująbez
względunato,czypowołujesięnaniestronasilniejsza,czysłabsza.
Ateńczycyodrzucilitenargumentioświadczyli,żeniechcąmieć
Melijczykówanizaneutralnychsąsiadów,anizaprzyjaciół.Przy-
jaźńzmiastemsłabszymniżichwłasnekompromitujeAteńczyków.
Zostanąuznanizatchórzy,jeślimającmożliwośćpokonaniamiesz-
kańcówMelos,zawarliznimipokój.Melijczycybylitymisłowami
nieprzyjemnieporuszeni.Ateńczycyujawnili,żesąwyznawcami
realizmupolitycznego,żeichzdaniemnigdyniewartozamieniać
zwycięstwanapokój.
Tępostawęmożnaopisaćinaczej.Ateńczycyniechcielizrezyg-
nowaćzmałychkorzyści,nawetjeśliichuzyskaniegroziłoimpo-
niesieniemdużychstrat.Woleliwalczyćiprzegrać,niżniewalczyć
iniewygrać.OdwrotnieniżMelijczycy,Ateńczycybyligotowiwikłać
sięwpułapkęTukidydesa,choćzakładaonatrzymaniesięzasad
nieuogólnialnych.Tonampokazuje,żeMelijczycypotrafilimyśleć
oswejprzyszłościnadwasposoby:moglidążyćdowłasnejkorzy-
ścilubmoglidążyćdokorzyściwspólnej,czylimoglidążyćalbodo
zwycięstwa,albodopokoju.Ateńczycyniechcielimyślećnadwa
sposoby.Chcielidążyćtylkodozwycięstwa.Wewspólnymdziała-
niudostrzegaliniewielekorzyścidlasiebie.Cobędziesiędalejdziać
11
