Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OPOLITYCEPRZEMOCY
12
zMelijczykami,wogóleichnieobchodziło.Albooddadząwyspę;
albonajpierwzostanąpobici,apóźniejitakoddadząwyspę.Tobył
wyraźnyobjawmyśleniawkategoriachrealizmupolitycznegoita
postawasłuszniedziśmożebudzićniechęćdoAten.
Wartozwrócićuwagę,żekonflikt,jakisięwtedyujawnił,powstaje
tylkopodwarunkiem,żeobiestronysąwnegocjacjachcałkowicie
niezależne,żeniktimnienakazujebraćpoduwagęszerszegointe-
resuniżichwłasny.Wtakichwarunkachkażdazbiorowośćmado-
brymotyw,bymyślećwkategoriachwyłączniewłasnegointeresu.
Niejestczęściączegoświększego-sojuszu,któregodobronale-
żałobyuwzględniać.Politykaotwartegoegoizmudasięutrzymać
tylkowkraju,któryniemanadsobąwyższejwładzyzdolnejdo
zmuszeniago,byprzyjąłpunktwidzenianadrzędnejcałościpoli-
tycznej.Niepodległośćmatęzdecydowanienieprzyjemnąstronę.
GdybyZwiązekHelleńskiniebyłorganizacjątakluźnąisłabą,
jakąbył,tomógłbynarzucićAtenominnąpolitykęniżta,którąsto-
sowałyAteny-politykębardziejprzyjaznąwobecpozostałychpart-
nerów.TakąnadziejęwyrażająMelijczycy,odwołującsiędopraw
naturalnych.Sugerują,żeprawa,rozumianejakoniepisanesłuszne
nakazy,mogąsłużyćtymsamymcelomconadzórjakiejśwyższej
organizacji.Topięknapostawaiwprzyszłościbędziedoceniona.
JestjednakniezgodnazrealizmempolitycznymiAteńczykównie
przekonała.Koncepcjawiążącegoprawaniepopartegorepresjami
jestcharakterystycznymelementemrządówidealnych,możenawet
państwadobrobytu,aleniepolitykiprzemocy.Ateńczycy,mimo
wspaniałegobohaterstwawwalcezPersamiizeSpartanami,dali
dowódograniczonychhoryzontówmyślowych.
GranicznymprzypadkiempolitykiprzemocysąrządyHieronaI,
łagodnegotyranaSyrakuz.Jeślimożnaufaćzachowanymprzeka-
zom,Hieronbyłwładcą,któryzmuszałswychpoddanychdotego,
bydbaliowłasneszczęście.Todziwnysposóbnarzucaniaswojej
woli.Hieronukładałplanypoprawygospodarkiirealizowałje,nie
zwracającuwaginaprotesty.Niebyłoichzresztąwiele.Burzyłstare
