Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czymjestpolitykaprzemocy?
wodległychczęściachświata,choćwydająsięmniejskłonnedo
nadużyćwcentralnychdzielnicachpaństwa.Wekspansywnych
mocarstwachkonsolidującasiłaszybkosięjednakwyczerpuje
iwodrywającychsięregionachponownieodżywabrutalnawalka
owładzę.
Machiavelliniedajeuniwersalnychprzepisów.Czasemszuka
środkównaprawczychwzjednoczeniudzielnicowym,czasem
wrządzierepublikańskim,czasemwpróbachprzekonaniaksięcia,
żemusibyćjaklewlubjaklis,lecznigdyniepowinienbyćwiecznie
nienasyconąbestią.Bestięczekalosbestii.CezarBorgia,gdyzostał
pozbawionykościelnychgodności,musiałwalczyćjakonajemny
żołnierzizginąłwbitwienierozpoznanyprzezwroga.Zostałobdar-
tyzezbroiikosztowności(zwyjątkiempierścienia,poktórymgo
rozpoznano),pozbawionyszat,prawiezlinczowany.
TomaszHobbesmiałznacznielepszypomysłnazaprowadze-
nieporządkupolitycznegoniżPeryklesiMachiavelli.Bardziejufał
mocyprawniżHieroniMelijczycy.Byłokrokodpogodzeniarzą-
dówprzemocyzkoncepcjąidealnegopaństwa.Pozostałjednakre-
alistąpolitycznymiżadnejformyidealizmupolitycznegonieuznał
zawiarygodną.Zdajesięnawet,żetowpoglądachpolitycznych
Hobbesazostałypołączonedwietendencjewystępującewcześniej
jakoosobne.Angielskifilozofpołączyłmyśl,żewładcamusimieć
zdolnośćczucia,oburzaniasię,kierowaniachęciąpomocyidokony-
waniarozważnychwyborów(Hieron),zmyślą,żewładcapowinien
działaćjakautomat,któryutrącasamozwańczychdespotów,ajed-
nocześniesamjestuodpornionynapokusydespotyzmu(Sparta).
Obieteideezostaływykorzystanedostworzeniakoncepcjiwielkie-
goautomatupolitycznego.
Hobbesuważa,żestabilnyporządekpolitycznymożesię
ujawniaćtylkowpaństwiedośćdużym,byjegosuwerenmógł
występowaćjakowładcanadrzędny,organizującywszystkiepo-
trzebnefunkcjepaństwa,którychonsam,jakosuweren,wykony-
waćniemoże.Królpodejmujedecyzjeinakazujeichwykonanie.
17
