Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pięćdziesiątychXXwiekuprzezSiłyPowietrzneStanów
Zjednoczonych.Wramachrządowegoprojektustworzeniasamolotów
napędzanychenergiąjądrowąLockheedAircraftzbudowałchłodzony
wodądziesięciomegawatowyreaktorjądrowyschowany
wpodziemnymszybiewlasachpółnocnejGeorgii.Poprzyciśnięciu
jednegoguzikareaktorwysuwałsięnapowierzchnię,wystawiając
wszystkowzasięgutrzystumetrównaśmiertelnądawkę
promieniowania.Wczerwcu1959rokuRadiationEffectsReactor
porazpierwszypokazałswojąmoc,zabijającniemalwszystko
wotoczeniu:owadyspadałynaziemię,małezwierzętawraz
zżyjącyminanichbakteriamipadałymartwe.Fenomentennaukowcy
nazwali„natychmiastowątaksydermią”.Roślinyreagowałyróżnie:
dębyspłonęły,alepalusznikiniemalnieucierpiały.Największą
odpornościąwykazałysięsosny.Równietajemniczabyłareakcja
przedmiotów,któreznalazłysięwzasięgureaktora.Przezroczyste
butelkiCoca-Colizbrązowiały,płynhydraulicznyzmieniłsięwgumę,
sprzętelektronicznyprzestałdziałać,agumoweoponystwardniały
niczymskała[127].
Promieniowaniejonizującemożeokazaćsiędlaistotyludzkiej
zgubne,alerzadkotowarzysząmujakieśobjawy.Człowiekmoże
dostaćdawkęsetkirazyprzekraczającąśmiertelnąinicniepoczuć.
Dwudziestegopierwszegosierpnia1945roku,dwatygodnie
pozrzuceniubombynaHiroszimę,HarryK.DaghlianJr.,
dwudziestoczteroletnifizykbiorącyudziałwProjekcieManhattan,
przeprowadzałpogodzinacheksperymentwLosAlamos,wNowym
Meksyku,kiedynagleomsknęłamusiędłoń.Badanaprzezniegokula
plutonuotoczonawęglikiemwolframuosiągnęłamasękrytyczną.
Młodynaukowiecujrzałniebieskibłyskizostałuderzonyfaląpromieni
gammaineutronowychomocyponad500remów[128].Natychmiast
zakończyłeksperymentizgłosiłsiędoszpitala[129],chociażniemiał
żadnychwidocznychobjawów.Alepromieniowanieitakzabiło
gobezlitośnieniczymrozpędzonypociąg.Dwadzieściapięćdni
późniejDaghlianzapadłwśpiączkę,zktórejjużsięnieobudził.Był
pierwsząosobą,którazmarławwynikuprzypadkowegowystawienia
nadziałaniereakcjijądrowej.„NewYorkTimes”napisał,żezmarł
wwynikupoparzeńdoznanych„podczasprzemysłowego
wypadku”[130].Przemysłenergiijądrowejodsamegopoczątkustarał
sięucieczcieniaarmii.Pierwszyreaktorjądrowy,zbudowanyręcznie
nanieużywanymboiskufutbolowymuniwersytetuwChicagow1942
roku,służyłProjektowiManhattan,którybyłkluczowydlastworzenia