Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
17
woproswydanegowMoskwiew2005r.orazNacjonalnyjeelitykaksocjokultur-
nyjfenomien(oktjabr1917-1923g.).Dokumientyimateriałyz2007r.24Charakter
częściowoźródłowymająm.in.przywołanejużopracowaniaKostiuszkiipraca
TadeuszaŻenczykowskiego25.
Źródłaimateriaływykorzystanewniniejszejpublikacjicechujeróżnystopień
wiarygodności.Niewaloryzującposzczególnychzespołówarchiwalnychitypów
źródeł,zaznaczmy,żenajmniejpolegaćmożnanaczęstoniewolnychodemocji
wspomnieniachczypamiętnikachorazprasie,realizującejzadaniapropagandowe
imanipulującejczytelnikiem.Wprzypadkudokumentów,tam,gdziepodawanesą
informacjestatystyczne,sątodanewzględniewiarygodne,jakkolwiekwymagające,
jeślitomożliwe,weryfikacji.nRobocze”dokumentyPolbiura,SDKPiL,KPRPetc.
sąwiarygodne,jakkolwiekróżnieinterpretowalne;należałozachowaćostrożność
m.in.przyraportachisprawozdaniachzdziałalnościbiurpolskichwśródjeńców
iuchodźcówpolskich,zwłaszczapopodpisaniutraktaturyskiego,gdyważyłysię
losywielubiur,apolscykomuniścimoglibyćzainteresowaniprezentowaniem
swejpracywjaknajlepszymświetle,lub,odwrotnie,wuwypuklaniuipiętrzeniu
trudności.Tomogłolegitymizowaćichpracęwkolejnychmiesiącachczydalsze
utrzymywanieplacówkinadanymterenie.
Cezurychronologiczneksiążkiobejmująlata1918-1922,alewniezbędnychprzy-
padkachwykraczanopozanakreślonedatygraniczne.Dotyczyłotom.in.kwestii
masowejewakuacjiirepatriacji,którazakończyłasięwroku1924,którejorganizacja
wdużejmierzespoczywałanaorganachpolskichkomunistówwRosji.Zewzględuna
charakteropisywanychzdarzeńprzyjętomieszaną,chronologiczno-problemowąkon-
strukcjępracy.Każdorazowostaranosięrespektowaćnastępstwoczasoweposzcze-
gólnychzdarzeń,leczniezawszesiętoudawało,stądniezbędnewprowadzeniaczy
powtórzenia.Jesttospowodowanedynamikąopisywanychwydarzeńimnogością
instytucjizatrudniającychpolskichkomunistów,zktórychwielupełniłoróżnefunk-
cjeirealizowałozadaniaróżnychinstytucjiradzieckich.Tesamezadania,iprzeztych
samychludzi,byłyczasemrealizowaneprzezdłuższyokres,podczasgdyzmieniały
sięnazwyikompetencjeposzczególnychorganówczyinstytucji.
Pierwszyrozdziałjestswegorodzajuwprowadzeniemdotematuiomówieniem
bazykadrowejistrukturyorganizacyjnejpolskichkomunistówwRosji:wpodroz-
dzialepierwszymomówionogenezęiprzedstawionodziałalnośćKomisariatudo
SprawPolskich,pierwszejzsekcjinarodowychkierowanegoprzezJózefaStalina
iStanisławaPestkowskiegoLudowegoKomisariatudoSprawNarodowościowych;
drugipodrozdziałdotyczyformowaniaZachodniejDywizjiStrzelcówPolskich,
24
CKRKP[b]-WKP[b]inacjonalnyjwopros,red.L.S.Gatagowa,L.P
.Koszelewa,L.A.Rogo-
waja,Moskwa2005;Nacjonalnyjeelitykaksocjokulturnyjfenomien(oktjabr1917-1923g.).Doku-
mientyimateriały,red.T.J.Krasowickaja,Moskwa2007.
25
T.Żenczykowski,DwaKomitety1920i1944.PolskawplanachLeninaiStalina.Szkic
historyczny,Łomiankib.d.w.
