Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Poprzewrociebolszewickim.OrganizacjapolskichkomunistówwRosjiRadzieckiej
rolazczasemzostałaograniczonadofunkcjiopiniodawczych.Większąaktyw-
nośćprzejawiałylokalnekomisariatywCharkowie(kierowanyprzezKazimierza
Tomaszewskiego),Kijowie(BolesławaIwińskiego),Odessie(ZygmuntaBoguszewi-
czaiJanaWiemuth-Grzelaka),Ługańsku(FilipaKrestniakaiFeliksaRakoczego),
Irkucku(EugeniuszaŁosiewiczaiKramer-Łęskiego),Kamienskoje(Kazimierza
BieńkaiWładysławaKisiela)orazPiotrogrodzieiMoskwie.Wśródpierwszych
37komisarzy17należałodoSDKPiL,10doPPS-Lewicy,pozostalidoPPS.Starano
siętrzymaćzasady,abyzastępcąbyłczłonekpartiiinnejniżkomisarz24.
Wpierwszym,jeszczenpiotrogrodzkim”
,datowanymna15grudnia1917r.
numerzeoficjalnegoorganuprasowegoKomisariatu(wredakcjiznaleźlisię,oprócz
Leszczyńskiego,Fabierkiewicz,ŻarskiiKonstantyBrodzki),takcharakteryzowano
okolicznościjegoutworzenia:
Zwycięskipochódrewolucjipowołałdopaństwowotwórczejpracyszerokiemasy
ludowe.Rządrobotników,żołnierzyiwłościanrozpocząłwielkiedziełoprzebudowy
państwaiżyciaspołecznegowkierunkusocjalizmu.Idowarsztatutejpracy,która
mocąprzykładuimiędzynarodowegorozmachuoddziaływadziśnaświatcały,powołał
polskiemasypracującewRosjiKomisariatPolski.nWiadomościKomisariatu”będą
jegoorganem.Pierwszetopismourzędowewdziejachproletariatupolskiegopowstaje
zdalaodkraju,nagrunciebratniejnamrewolucjiidlaniejmobilizowaćbędziepolskie
siłyspołeczne.
Dlaniejidowalkiwkrajuprzeciwkodyktaturzeobszarniczo-burżuazyjnejpod
hasłem:pełniawładzyludowipolskiemu25.
Wsumieukazałosię17numerównWiadomości”
,wktórychzamieszczonokil-
kadziesiątogłoszeń,uchwał,dekretówizawiadomieńurzędowychorazartykułów
ianaliz26.PozycjęKomisariatudoSprawPolskichugruntowałpodpisanyprzez
LeninadekretRadyKomisarzyLudowychz25grudnia1917r.nakazującykomi-
sarzomwszystkichinstytucjirządowychuwzględniaćprzywydawaniurozkazów
izarządzeńwsprawachpolskichopiniękomisarzapolskiego.Miałosiętoodnosić
wszczególnościdokwestiidotyczącychpolskichżołnierzyiuchodźców27.
Wartopodkreślić,żejużwgrudniu1917r.przypolskimKomisariaciepowstała
KomisjadoOchronyDziełSztukiPolskiejiZabytków.PóźniejszenegocjacjeKomi-
sjiiWydziałuKulturalno-OświatowegopolskiegoKomisariatuzAnatolemŁuna-
czarskim,LudowymKomisarzemOświatyzaowocująopublikowaniemwkwietniu
następnegorokunDekretuwsprawiezwrotupolskiemuludowipracującemu
24T.Butkiewicz,A.Ślisz,dz.cyt.,s.174-175.
25Za:tamże,s.170.
26S.S.Nicieja,dz.cyt.,s.122.
27T.Butkiewicz,A.Ślisz,dz.cyt.,s.171.
